Зат есім Заттың атын білдіріп, Кім? Не? Кімдер? Нелер? сұрақтарына жауап беретін сөздер. Құрылымы жағынан дара және күрделі болып бөлінеді.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Мынау Серебрянск қаласы ма? Бұл үлкен үй ме? Сен Серебрянск қаласында тұрасың ба? Дүкен үлкен бе? Мынау үшінші сынып па? Бұл екінші мектеп пе?
Advertisements

құрамына қарай : Дара – бір сөзден болады. ( простое – один корень ) Негізгі – түбір жоқ. ( непроизводное – нет суффикса ) Мысалы : кел, бар, айт. Туынды.
Сын есім Сын есім – дегеніміз заттың түрін, түсін, сапасын, салмағын, көлемін білдіретін сөз табы. Сұрақтары: қандай? Қай?
пікір сайысы Балалар бүгін қандай мәселелерді шешеді ?
Сын есім – заттың түсін, сапасын, белгісін, күйін, салмағын, көлемін, т.б. қасиеттерін білдіретін сөздер. Сын есім қандай? қай? деген сұрақтарға жауап.
Зат есім. Зат есімнің лексика-семантикалық сипаты.
Жолда ж ү ру ережелеріні ң. Көше тәртібін сақтау- сенің міндетің! Егер жол ережесін бұзсаң, тек өзіңе қауіп төндіріп қоймай, басқа адамдарға да зияныңды.
Ш ЫЛАУ Шылау – сөз бен сөздің немесе сөйлем мен сөйлемнің араларын байланыстыру, құрастыру үшін қолданылатын, өздері тіркескен сөздерінің ұғымдарына әр.
Сабақтас құрмалас 6 түрге бөлінеді: 1. Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем 2. Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем 3. Себеп бағыныңқы сабақтас.
Пән: қазақ тілі 8 сынып ж Сабақ тақырыбы: Қадыр Мырза Әли -ақын. Болымды етістіктер мен болымсыз етістіктер.
Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Қазақ тілі кафедрасы ОСӨЖ тақырыбы: Ақша-кредит саясаты. Банк жүйесі. Ұлттық валюта. Болымсыздық категориясы.
Т ӘРБИЕ ЖҰМЫСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ. П ЕДАГОГИКАЛЫҚ ДИАГНОСТИКАНЫҢ ТҮРЛЕРІ Бақылау Әңгімелесу, Анкета, Социометриялық және жобалық әдістер, Оқушылардың құжаттарын.
Бір нәрсе туралы хабар алу үшін қойылған сұрақты білдіретін сөйлемдер Сұрау мәнді сөйлем.
Нақыл әңгіме. Бір кедей адам ақылды адамға келіп өзінің семьясы көп екенін, жағдайының өте мүшкіл екенін айтады. Ал сенің ешкің бар ма? –деп сұрайды ақылды.
«Мен сенің өміріңнің жалғасымын» Ашық тәрбие сағаты.
Тексерген: Лиясова А.А Орындаған: Шүйіншәли А.С Тексерген: Лиясова А.А Орындаған: Шүйіншәли А.С.
Е ТІСТІК Етістікті ң семантикалы қ жіктемесі (Семантические признаки глагола) Т ұ л ғ асына қ арай (по способу образования) 1. Негізгі етістік – затты.
Теориялық білім: «Диалогтік оқыту әдістерін сабақтарда қолдану» Практикалық білім: коучинг «Техника постановки вопросов в диалоговом обучении»
MS EXCEL-ДЕ ТРАНСПОРТТЫҚ МОДЕЛЬДЕР Орындаған: магистрант Какимова Г. Тексерген: қауым. профессор Кожамкулова Ж.
Стиль-сөйлеушінің белгілі бір тақырыпқа қатысты сөз саптауы. Стиль-сөйлеушінің белгілі бір тақырыпқа қатысты сөз саптауы.
Транксрипт:

Зат есім Заттың алтын білдіріп, Кім? Не? Кімдер? Нелер? сұрақтарына жауап беретін сөздер. Құрылымы жағынан дара және күрделі болып бөлінеді.

Кім? Не? сұрақтарының қойылуы Қазақ тілінде Кім? Кімдер? сұрақтары тек қана адамдарға қойылады, Не? Нелер? сұрақтары қалған жанды, жансыз зат есімдерге қойылады. Қазақ тілінде Кім? Кімдер? сұрақтары тек қана адамдарға қойылады, Не? Нелер? сұрақтары қалған жанды, жансыз зат есімдерге қойылады.

Күрделі зат есімдердің түрлері 1.Біріккен зат есім.(бағдаршам, Сарыарқа) 2.Қосарланған зат есім (ата-ана,ой-қыр) 3.Тіркескен зат есімдер (күн тәртібі,қазақ тілі,Астана қаласы,балалар бақшасы) 4.Қысқарған зат есімдер (ҚазТАГ,ТМД,БҰҰ,СҚМУ)

Зат есімнің түрленуі Зат есімге қазақ тіліндегі төрт жалғау да жалғанады. Зат есімге қазақ тіліндегі төрт жалғау да жалғанады. Олар : көптік жалғау,септік жалғау, тәуелдік жалғау,жіктік жалғау. Олар : көптік жалғау,септік жалғау, тәуелдік жалғау,жіктік жалғау. Мысалы : домбыралар,домбырам, домбырамен, ақынмын. Мысалы : домбыралар,домбырам, домбырамен, ақынмын.

Зат есім жасайтын жұрнақтар -ши,-ші: оқуши,жұмысши,домбыраши -ши,-ші: оқуши,жұмысши,домбыраши -шилық,-шілік: кемшілік,егіншілік -шилық,-шілік: кемшілік,егіншілік -лас,-лес,-да-с,-дес,-тес,-тес: жолда-с,сабақтес,салалас -лас,-лес,-да-с,-дес,-тес,-тес: жолда-с,сабақтес,салалас -лық,-лік,-дық,-дік,-тық,тік: орындық,батылдық -лық,-лік,-дық,-дік,-тық,тік: орындық,батылдық -хана: аурухана,емхана,астана,дәріхана -хана: аурухана,емхана,астана,дәріхана -ма,-ме,-па,-пе,-ба,-бе: кеспе,сызба,көрме -ма,-ме,-па,-пе,-ба,-бе: кеспе,сызба,көрме -қын,-кін,-ғын,-гін: басқын,тұтқын -қын,-кін,-ғын,-гін: басқын,тұтқын -ыс,-іс,-с: айтыс,етіс,қоныс,бекініс -ыс,-іс,-с: айтыс,етіс,қоныс,бекініс -у: қамау,егэ у,тұсау,сұрау -у: қамау,егэ у,тұсау,сұрау -ыш,-іш,-ш: қуаныш,жұбаныш,сағыныш -ыш,-іш,-ш: қуаныш,жұбаныш,сағыныш -қы,-кі,-ғы,-гі: шалғы,бұрғы,сүзгі -қы,-кі,-ғы,-гі: шалғы,бұрғы,сүзгі

Зат есімнің мағынасына қарай бөлінуі 1. Жалпы(адам,кітап,қала,жел,көбелек) 1. Жалпы(адам,кітап,қала,жел,көбелек) 2. Жалқы (Құрманғазы, Адай,Құлагер) 2. Жалқы (Құрманғазы, Адай,Құлагер) 3. Деректі (кісі,бала,гүл,алма,тес) 3. Деректі (кісі,бала,гүл,алма,тес) 4. Дерексіз(арман,ой, намыс,сезім,қуаныш) 4. Дерексіз(арман,ой, намыс,сезім,қуаныш) 5. Жанды(адам,бала,қой, ешкі, іні,арыстан) 5. Жанды(адам,бала,қой, ешкі, іні,арыстан) 6. Жансыз(мемлекет, ағаш,жапырақ,үй) 6. Жансыз(мемлекет, ағаш,жапырақ,үй)