Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Минситрлігі М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Университеті Тақырыбы:Коммерциялық банктің қауіпсіздігі Орындаған:Қуаныш Н.Қ топ студенті Тексерген:Аға-оқытушы, э.ғ.м. Алтыбаева Ш.М.

ЖОСПАР: Коммерциялық банк Коммерциялық банк қызметі және принциптері; Коммерциялық банк жіктелуі; Коммерциялық банктің қауіпсіздігі; Қауіпсіздік жүйесінің мақсаттары және міндеттері :

Банк жүйесі мен олардың қызметінің негізгі букины. Коммерциялық банктердің атқаратын келесі қызметі – несие беруте делал болу. Бос ақша қаражат иесі мен қарыз алушының арасында тікелей несие қатынастарының туындауына кедергі болатын жайттар: ұсынатын капитал көлемінің қарызға қажетті көлемге сайтт келмеуі, капиталдың айналыстан босау мерзімінің қарыздарға қажет мерзімге сайтт келмеуі. Коммерциялық банк

Коммерциялық банктердің негізгі атқаратын қызметтері: Ақшақаражатын шоғырландыру және тарту; Несие беру; Шаруашылықтармен есеп және төлем жұмыстарын жүргізу; Төлем құралдарын шығару; Бағалы қағаздарды шығаруды және орналастыруды ұйымдастыру: Сенімхат бойынша клиенттердің мүлкін басқару (яғни траст операция сын жүргізу); Клиенттерге кеңес беру.

Нақты қолда бар ресурстар шегінде жұмыс істеу. Коммерциялық банктер өзінің ресурстары мен кредит салымдарының арасын сандық арақатынаспен қамтамасыз ету. Банктердің өз қызмет нәтижесі үшін экономикалық тұрғыдан жауап беруін ұйғаратын толық экономикалық дербестік. Банктердің клиентпен арадағы өзара байланысы нарықтық қатынастың негізінде құрылады. Коммерциялық банктің жұмысы тек жанама экономикалық әдістермен реттеледі. Коммерциялық банк қызметінің принциптері :

Комерциялық банк Жарғылық капиталдың қалыптасуына: мемлекеттік; акционерлік; жеке; пай қосу арқылы (жауапкершілігі шектеулі серіктестік); аралас (шетел капиталының қатысуымен). Операцияларының турлеріне Әмбебап маманданған, Аумақтық белгісіне халықаралық; мемлекетарал ық ұлттық; аймақтық; Салалық белгісіне өнеркәсіптік банктер; суда банктері; ауыл шаруашылық банктері; құрылыс банктері; басқа. Филиалдар саны на филиалсыз; кеп филиалды

Коммерциялық банктің (кредиттік мекеменің) қауіпсіздік тұжырымдамасы- банктік бизнесті заңсыз әрекеттерден және жосықсыз бәсекелестіктен қорғаудың міндеттерін практикалық шешу үшін негізгі бағыттарды, шарттарды және процедураларды анықтау бойынша ғылыми негізделген жүйе.

Қауіпсіздікті қамтамасыз ету коммерциялық банк қызметінің (кредиттік мекеменің) ажырамас бөлігі болып табылады. Қауіпсіздік жағдайы - кредиттік мекемелердің қылмыстық құрылымдардың немесе падал бәсекелестердің банктің заңды мүдделеріне нұқсан келтіретін кез-келген әрекеттеріне сенімді түрде қарсы алуға қабілеті және қабілеті. Қауіпсіздік объектілері: персонал (басшылық, лауазымды тұлғалар, қызметкерлер); қаржылық активтер, материалдық құндылықтар, жаңа технологиялар; ақпараттық ресурстар (коммерциялық құпияны құрайтын, қолжетімділігі шектеулі ақпарат, құжаттар мен массивтер түрінде ұсынылатын басқа да құпия ақпарат, ұсыну нысандары мен түріне қарамастан).

ҚАУІПСІЗДІК ЖҮЙЕСІНІҢ МАҚСАТЫ Қауіпсіздік жүйесінің негізгі мақсаты, оның қауiпсiздiгiне банктің тұрақты жұмыс істеуін және қауіптердің алдын алу қамтамасыз құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан кредиттік мекеменің заңды мүдделерін қорғау, қызметкеодің өмірі мен денсаулығын қорғау, қаржылық және материалдық- техникалық ресурстардың ұрлауды алдын алу үшін, мүлікті және құндылықтарды жою, ашу, жоғалту, ресми ақпаратты бұрмалау және жою, техникалық құралдардың жұмысын тоқтату, өндірістік қызметті, оның ішінде компьютерлік техниканы жұмысын тоқтатуды,қауіп факторларының алдын-алу.

Тұжырымдаманың басқа мақсаттары: Банктің қауіпсіздік жүйесінің тұтас көзқарасын қалыптастыру және осы жүйенің әртүрлі элементтерін өзара байланыстыру, объектілердің сенімді сенімділігін қамтамасыз ететін шараларды жүзеге асыру жолдарын анықтау; Банктің имиджін көтеру және ұсынылатын қызметтердің жоғары сапасын қамтамасыз ету және клиенттердің мүліктік құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз ету кепілдіктерін қамтамасыз ету есебінен табыстың өсуі.

персоналға және банктің ресурстарына қауіп-қатерлерді болжау және уақтылы анықтау және жою; материалдық және моральдық зиян келтіретін себептері мен жағдайлары, оның қалыпты жұмыс істеуі мен дамуының бұзылуы; ақпаратты шектеулі қолжетімділік категория сына (мемлекеттік, қызметтік, банктік және коммерциялық құпияларды, дұрыс пайдаланбаудан қорғалған басқа да құпия ақпаратты) және басқа да қорларды осалдықтың (қауіптің) әртүрлі деңгейлеріне жіберуге және сақтауға; банктің жұмысында қауіпсіздікке төнетін қауіп-қатерлерге және теріс үрдістерге дереву жауап беру механизмі мен шарттарын жасау; құқықтық, ұйымдық және инжинирингтік-техникалық шаралар мен қауіпсіздік шаралары негізінде кадрларға және қорларға қол сұғуға тиімді түрде жол бермеу; жеке және заңды тұлғалардың заңсыз әрекеттеріне келтірілген зиянды барынша ықтимал өтеу және локализация алу үшін жағдайлар жасау, банктің стратегиялық мақсаттарына жену үшін қауіпсіздік бұзылу салдарының теріс әсерін төмендету. Қауіпсіздік жүйесінің міндеттері:

Өнімдер мен құралдарды физикалық қорғау және қауіпсіздік бағытының негізгі мақсаттары: өндірістік объектілер мен объектілерді қорғау режимін құру; қабылдау және қабылдау тәртібін енгізу; құндылықтар мен құжаттарды (БАҚ) қауіпсіз сақтауды қамтамасыз ету, заманауи инженерлік-техникалық қорғаныс құралдарымен қамтамасыз ету; оның ішкі тасымалдау процесінде өнімнің физикалық қорғанысын ұйымдастыру; технологиялық процестің барлық сатыларында өнімдердің қауіпсіздігін бақылау; басқарушы персоналдың жекелеген сонаты мен жоғары тәуекел тобина жататын жетекші сарапшылардың жеке қауіпсіздігін ұйымдастыру; физикалық қорғауды қамтамасыз етумен айналысатын барлық құрылымдардың өзара іс-қимылын қамтамасыз ету.

Интеграцияланған қауіпсіздік жүйесін құру және жұмыс істеуі келесі құжаттарды әзірлеу керек: Қауіпсіздік қызметінің ережесі (лауазымы). Коммерциялық құпияны құрайтын мәліметтер тізімі. Рәсім мен ережелерді реттейтін ұйымдық және әкімшілік құжаттар: Сауда құпияларын сақтауды қамтамасыз ету; қорғау объектілерінің режимін және қорғауды, соның ішінде кіру және объектідегі режимге қойылатын талаптарды; операцияларды, сақтауды және тасымалдауды қамтамасыз ету кезінде олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуді есепке алу және бақылау бойынша; автоматтандырылған жүйелер мен коммуникация лорда өңделген және берілетін ақпараттың қорғалуын қамтамасыз ету.