Тақырыбы:Көптүрлі жалқықты эритема Алматы 2018 жыл Орындаған: Темірхан Е.Б. Факультет: Стоматология Топ: Қабылдаған: Ибрагимова К.Х. С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

Көптүрлі жалқықты эритема– тері мен кілегей қабықтың шұғыл қабынуы нәтижесінде әртүрлі бөрткендердің (эритемалардың, көпіршік және күлбірек бөрткендердің, түйіншектердің) шығуымен сипатталатын ауру. Ағымы белгілі бір циклмен дамып және ауық-ауық қайталанып тұрады (көбінесе көктем-күз айларында).

Көбінесе еңбекке жарамды жас арасындағы адамдар, оның ішінде ер адамдар жиі ауырады. Ауру балалар, жасөспірімдер және қарт адамдар арсында сирек жағдайда орын алуы мүмкін. Ауру көбінесе тері бетін жарақаттайды. 65% жағдайда тері және кілігей қабық қатар жарақаттанады, ал 25% жағдайда – таза ауыз кілегей қабығы жарақаттанады.

Туындауында организмде орын тепкен стрептококкты және стафилококкты инфекция ошақтарының, қарапайым герпес, Коксаки вирустарының белсенділігінің жоғарлауы. Попова Л.В. (1975) зерттеулеріне сүйенсек, ауру мен ауырған адамдардың 72% - стрептококк, - стафилококк, - ішек таяқшаларының антигендеріне сенсибилизациялану анықталған.

Толық зерттелмеген. Иммундық механизмдердің қатысы барлығына күмән келтіруге болмайды. Сырқат адамдар терісінің қантамырларында иммуноглобулиндер мен комплемент жүйесі компоненттерінің қоры, ал қанында иммундық кешендер анықталған. Аурудың даму шыңы кезінде көрініс табатын бөрткендер Жолли және Кумбс жүйесі бойынша тіндердің аллергиялық жарақаттануының бірінші, екінші және үшінші типі нәтижесінде орын алады.

1. Инфекциялы-аллергиялық – нағыз, идиопатиялық. 2. токсико-аллергиялық.

Көбінесе көктем-күз айларында кенеттен жедел басталады: - басы ауырып, - бойын әлсіздік, - салғырттық билеп, - буындары сырқырап, - бұлшық еттері сыздап, - сүйектері шаншып, - дене қызыуы көтеріліп, - мазасы кетеді.

Қатты қызарып ісінген немесе эритемалы ошақтар Күлбіреуік – көпіршік бөрткендер Эрозия Сары түсті фибринді қақ

Дақтар (эритемалар); папулалар; геморрагиялық күлбіреуіктер; көпіршіктер; домбықпалар; жұқа жаралар; қақтар; геморрагиялық қақтар; екіншілік инфекция қосылған кезіндк – ойық жаралар.

* Еріндің қызыл жиегі; * Ауыз қуысының түбі; * Ауыз қуысының кіреберсі; қызыл иегі; * Ұрттың кілегейлі қабығы; * Қатты таңдайдың кілегейлі қабығы.

* Қатты ауру сезім; * Ас қабылдауға кедергі келтіреді; * Сөйлеуге кедергі келтіреді; * Жалпы жығдайы нашарлайды; * Ауыз күтімі төмен, тісжегімен бұзылған тістер көп болса фузоспирохетоздық микробтардың тікелей әсері аурудың асқынуын туындатады.

қызармалы ошақтар (эритемалар); дақты-папулезді бөрткендер; көпіршік бөрткендер; домбықпалар (волдыри); серозды және геморрагиялы күлбіреуіктер; кокардаға ұқсас бөрткендер

* Диаметрі мм дақ; * орта бөлігі төмен оранласқан, көкшіл түсті; * шеттерінде ашық-қызыл түсті қоршау (ободок); * ортасында – субэпидермалді геморрагиялық күлбіреуік; * Күлбіреуік тез жарылады; * экссудат кебеді - геморрагиялық қабықша пайда болады.

* Қолдың және аяқтың сыртқы беттері ; * Иықтың және тобықтың терісі ; * Шынтақтың және тізенің буынының терісі.

себебі – дәрі-дәрмекті қабылдау; Жедел басталады ; Жоғарғы аталған бөртпелер шығады ; Барлық кездерде ауыз қуысының кілегейлі қабығы зақымданады ; Қарағанда өзгермеген кілегейлі қабықта кулбіреуіктер ; Біраздан кейін эритема пайда болады ; Жұқа жаралар қатты ауырады, біраз уақытқа дейін жазылмайды.

* Екі түрін бір-бірінен * Акантолиздеуші кулбіреукше * Жедел герпестік қабынуы * Екіншілік мерез

* Токсикоаллергиялық түрі – тек қана себепті дәрі-дәрмекті қолданғанда дамиды * Көктем мен күз мезгілімен байланысы жоқ * Суық тигенімен және ЖРВИ-мен (ОРВИ) байланысы жоқ

* жедел басталмайды * Науқас адамның ыстығы көтерілмейді * Жыл мезгілімен байланысы жоқ

* Көпіршіктер топтасып орналасады, * Эрозиялардың жиектері тегіс емес, * Қырмаларда, жағынды-таңбаларда көпядролы алып клеткалар табылады *

* папуларадың табанында ауырмайтын инфильтрациясы бар * Қырмаларда бозғылт трепонема бар * Аймақтық лимфа түйіндері ұлғаяды, қаттылау-эластикалық консистенциялы (тығыздығы), ауырмайды * Вассерман реакциясы оң

1 ) қанның жалпы анализі, микрореакция; 2) Никольский симптомы; 3) цитологиялық зерттеу - таңба-жағынды акантолизденген клеткаларды анықтау; 4) иммунологиялық тестер (лимфоциттердің бласттрансформациялануы, Шелли тесті немесе базофилдердің гранулоцистезденуі, лейкоцитоздену реакциясы); Аурудың қайталама аралас кезеңдерінде; 1) бактериальды аллергендерге сынама; 2) дәрілерге жоғарғы сезімталдықты анықтау, күмән тұғызған дәрімен сынама жүргізу 3) бет-жақ саласында жергілікті инфекцияның ошақтарын анықтау

* Уыттануын азайту * Десенсибилизациялануды күшейту * Жалпы жағдайды жақсарту * Ауыздағы жарақат ошағының жазылуының тездету

Жалпылай ем – натрий салицилат 0,5-1,0 г. Тәулігіне 4 рет - Антигистаминдік дәрілер – супрастин, фенкарол 0,025 г тәулігіне 3 рет - В тобындағы витамин жиынтығы, аскорбин қышқылы - Этакридин лактат – 0,05 г тәулігіне 3 рет, күндей - Левамизоль (декарис) – тәулігіне 150 мг, бір аптада екі күн қатарынан, 5 күндік үзіліспен (4-6 апта)

* Жоғарыда аталған дәрілер * Дене қызыуын төмендететін дәрілер * Натрий тиосульфат 30% ертіндісі 10 мл көктамырға күнініе 1 рет (барлығы 8-10 инъекция) * Гемодез 200 мл күніне 1 рет

* Кең спектрлі антибиотиктер * Преднизолон күніне мг, 5-7 күннен кейін 2-3 күнде 1-5 мг-ға азайтады * Антигистаминдік дәрілер * Натрий тиосульфат 30 % ертіндісін * Гемодез, реополиглюкин, глюкоза ертіндісі С витаминімен * Витаминдер * Саңырауқұлаққа қарсы дәрілер

* Дәрі-аллергенді анықтап және оны қабылдауды тоқтату * Емді жоғарыда көрсетілгендей жарақаттың ауырлығына байланысты

* Жансыздандыру - жергілікті анестетиктерді бастырма ретінде немесе ауызды булау үшін (тримекаинның 2-3%, лидокаиннынң 2%, пиромекаинның 2% ертінділері), аэрозольды препараттар – Xylostesin-spray, Lidocain-sprey, Anaesthesin-spray. * Ауыз қуысының антисептикалық өңдеу (0,25-0,5% Н О, хлоргексидинның 0,06% ертіндісі, хлораминнің 0,25% ертіндісі, 0,02% фурациллин ертіндісі). * Жұмсақ тіс қақтарды алу * Өліеттенген тіндерді протеолитиздеуші ферменттермен (трипсин, химотрипсин) бастырма қойып-ыдыратып алу, қабықшаларды жұмсарту.

* Жалқықтану, қабыну үрдістерді тежеу, қан тамырларының өткізгіштігін азайту үшін жарақат ошақтарын аэрозолді кортикостероидті препараттармен (оксикорт-аэрозоль, фторокорт-аэрозоль, оксициклозоль-аэрозоль) өңдеу. * Эрозиялы ошақтардың жазылуын тездететін дәрілермен бастырма қою – каротолин, итмұрын және шырғанақ, зәйтүн майлары, 0,02% тезан линименті, А және Е витаминдерінің майлы ертінділері

* Жалқықты бөрткендерді кортикостероидты және мырышты жақпалармен оңдеу * Құрғақ бөрткендерді оңдеудің қажеті жоқ * Дақта бөрткендер аймағында қатты қышу, ысып-күю сезімдер мазаласа – 2% салицил спиртімен, Кастеллани сұйығымен өңдеу * Көздің кілегейлі қабығын – 0,5% гидрокортизон немесе преднизолон жақпасымен, 0,1% дексаметазон ертіндісімен өңдеу.

* Ультракүлгін сәулесі * Озонмен емдеу * Гелий-неон лазерінің сәулесі * биоптрон