Кіші Жүз Батыр Солтүтік- батысы Оңтүстік- шығысы Нұралы. - презентация

1

2 Кіші Жүз Батыр Солтүтік- батысы Оңтүстік- шығысы Нұралы

3 1735 жилы Башқұртстанда патша үкіметінің отарлау саясатына қарсы азаттық күрестің жаңа кезеңі бастарды.Нәтижесінде қуғынға ұшыраған башқұрт бас сауғалап көршілес Қазақстанға қашты.Орынбор губернаторы Неплюев қазақ феодалдарына үндеу таратып,башқұрттады талан-таражға салуға рұқсат берді.Көтеріліске қатысқан башқұрттардың көп бөлігі қазақ ауылдарынан пана тауып,кейін Башқұртстанға қайта оралады.Ресей билеушілері Кіші Жүз қазақтарына өшпенділікті күшейтті.

4 1745 жилы күзде-Қалдан-Серен қаза тапты. Орта Азиядағы жағдай шиеленісті. Зауыттар мен кен орындарына қауіп төнді. Патша үкіметі қазақ жеріне бекініс шептерін кеңейтуге кірісті жылғы Жоңғар хандығы әлсіреді. Пекин сарайының императоры Цянь-Лун Әмірсананы қолдап,Жоңғарияға аттандырады жилы 19 шілдеде жоңғар мемлекетінің иелігі Цин өкіметінің меншігі деп жарияланды. Алданған Әмірсана Цин билігіне қарсы шықты. Манчжур-Цин әулеті Жоңғарияны талқандады.

5 1758 жилы Жоңғарияның толық талқандалуы Төрт бөлігі аурудан қырылды Екі бөлігі Ресейге қашты 3/10 бөлігі Цин әскерлерінің қолынан қаза тапты Қайыршылық- тан қырылды Қалмақтарға қосылды

6

7 Әскери шептердің салынуы І.Горькая шебі, ұзындығы-553 верста,Сібір редутынан Омбыға дейінгі бекіністер ІІ.Ертіс шебі,ұзындығы верста,Омбы бекінісінен Ертістің оң жағасын қамти отырып,Кіші Нарын бекінісіне дейінгі аймақ ІІІ.Колыван шебі,ұзындығы- 723 верста.Өскемен бекінісінен басталып,Алтай тауларының баты сын жағалай,Колыван зауыттарын басып өтіп,Кузнецк шебімен жалғасты.

8 Пресногорьковск шебі 33 редут Звериноголовск редутынан Омбы бекінісіне дейінгі аралық 2 ялты б ұ ришты,9 т ө ртб ұ ришты бекіністер

9 Орынбор ( жылдары қазақ даласы арқылы жеткізілген мал басының құны 1 млн.сом ) Белгілі орталықтары- Жәміш,Омбы,Өскемен, Бұқтырма(1761 ж.негізі салынды),Семей. Сауда көлемі көбейді, тауардың түр-түрі өсті

10 Кіші жүз ханы Нұралы мен Батыр сұлтан арасындағы кикілжің нәтижесінде Петербург билеушілері Каспий теңізі мен Жайық өңіріндегі шұрайлы жерлер казактарға тиді. Ең құнарлы жер орыс помещиктері князь Юсупов пен граф Безбородконың қолында қалды жылдары Орынбор өлкесін басқарған Рычков пен Тевкелев Жайық бойында қазақтардың мал жаюға шок қойған үкімет талабын орынсыз деп түсініп,аманат алу арқылы қазақтарға Жайықтың оң жағасына өтуіне рұқсат берді.Орынбор губернаторы Давыдов қысым көрсетуден таймады.

11 Орыс-казактардың санин көбейту үшін өңірге Ресейдің әр түкпірінен қылмыскерлерді,жерсіз шаруаларды, Доннан,Башқұрт жерінен 1760 жилы казактарды қоныстандырды.Тек 1799 жылғы қараша айында император І Павелдің жарлығына сайт,Орта Жүз қазақтарына отбасын өз иеліктеріне-Ертістің оң жағасына қайтадан қоныстандыруға және олардың мал жаюына рұқсат етілді.