Глуховка орта мектебі кмм Жетекші: Байтугелова Ж.К. - презентация

1

2 Глуховка орта мектебі км Жотекші: Байтугелова Ж.К

3

4 Зерттеу мақсаты: Таза судың тіршілікте алтын ор-ны, суды дұрыс пайдалану жолдарын анықтап, жолдарын табу. Судың баға жотпес байлық екенін біле отырып, оның күйлерін, қатаюы және балқуын тәжірибе жүзінде зерттеу. Судың қасиотін білу, оны қастерлеу, шашпау, қадірін терең түсініп, келер ұрпаққа сақтау. Қатарластарыма табиғат ұғымының мәнін ашып, түсіндіру. Табиғатты аялау, сүюге тәрбиелеу. Зерттеудің өзектілігі: Тіршілікті сусыз көз алдыңа шелестите алмайсың. Оны өмірдің күротамыры дейміз. Расында да солей. Онсыз өмірдің мәні қандай? Оған ғалымдар да нақты жауабын бере алмайды. Адамзат балансы бағзы замена оны тұтынып келеді. Ағзамызда да сұйықтық мөлшері көп. Бәлкім, осы дан да шығар. Суға денег сұраныс ерекше. Қай жердь де посылай. Табиғаттағы су айналымы үздіксіз жүріп тұрады. Ол тамақ құрамында болуы тиіс. Сусыз ас дәмсіз. Судың бүкіл жер ботінде өтіп жататын барлық құбылыстарда атқаратын қызмоті ерекше және адамзат тіршілігіндегі мәні зорь."Сулы жер-луны жер" дейді халық мақалы.Су туралы қанатты сөздер,мақал-мәтелдер барлық халықтар тілінде бар. Олар әр тілде әр түрлі айтылғанымен, бәрінің мағынасы "сусыз тіршілік жоқ" денег ұғымға саяды. Зерттеу болжамы: Оқушылар суды тазарту әдіс-тәсілдерін оқып, сыныптан тыс зерттеу жұмыстарын жүргізсе. Адамның десаулығы, қоршаған ортаның берекесі тікелей таза суға байланысты. Табиғат биосферасы, азық-түлік өндірісі, және әлемдік экономикалық даму түгелдей дерлік суға байланысты. Халқымыз ата замена бері жерін, суын қадірлеп, қасиот тұтқан. Кейінгі ұрпаққа үлгілі, өнегелі тәрбиелік мұрағат қалдырған. Ауыз су тазалығы- денсаулық кепілі. Біздер еліміздің болашағы осины насихаттап, жоткізуіміз керек.

5 Су денег тіршіліктің наны емс пе, Су денег табиғаттың жаны емс пе, Су жоқ жердь өмір жоқ, ол ақиқат, Күміс су қара жердің сәні емс пе?

6 Мақсатымыз: Таза судың тіршілікте алтын ор-ны, суды дұрыс пайдалану жолдарын анықтап, жолдарын табу. Судың баға жотпес байлық екенін біле отырып, оның күйлерін, қатаюы және балқуын тәжірибе жүзінде зерттеу. Судың қасиотін білу, оны қастерлеу, шашпау, қадірін терең түсініп, келер ұрпаққа сақтау. Қатарластарыма табиғат ұғымының мәнін ашып, түсіндіру. Табиғатты аялау, сүюге тәрбиелеу.

7 Ғылыми әдебиоттермен жұмыс істеу дағдыларын игеру Ғылими әдебиоттерді басшылыққа ала отырып, судың кейбір физикалық қасиоттерін сипаттау Суды тазарту тәсілдерін оқып - үйрену Зерттеу жұмыстарының дағдыларын игеру

8 Адамның десаулығы, қоршаған ортаның берекесі тікелей таза суға байланысты. Оқушылар суды тазарту әдіс-тәсілдерін оқып, сыныптан тыс зерттеу жұмыстарын жүргізсе деп ойлаймыз.

9 тіршілік байлық денсаулық табиғат тазалық Су

10 Су жүргізер тіршіліктің тамырын, Су жоқ бокса тіршілік темам бауырым Судың біздер біле тұра маңызын, Көп болған соң ұмытамыз қадірін.

11 Судың күйлері Су иіссіз, дәмсіз көбінде түссіз мөлдір сұйықтық. Су тұрақты, мығым зат. Ол мұз түрінде кездеседі. Судың қызуы 100°C болғанда қайнап, буға айналу процесі қарқынды түрде жүреді.

12 Судың құбылыстарын тәжірибе жүзінде зерттеудің жұмыс кезеңдері Әдебиоттерді таңдап алу Қажотті құрал жабдықтарды дайындап алу Тәжірибе жүргізу, бақылау Тиісті қорытынды шығару Зерттеу жұмысының мақсаты: Судың қасиоттерін зерттеу

13 Тәжірибе барсы А) 1.Судағы зат бөлшектерінің үнемі қозғалыста болатынын тәжірибе арқылы байқауға болады. Шыны ыдысқа суық су құйып, оның түбіне бір тамшы иод ерітіндісі тамызылды.

14 2. Суды араластырмағанда, 3 минут уақыт өткеннен кейін, иод молекула лары судың үстіңгі қабатына жотті, ал ыстық суда йод молекула лары судың үстіңгі қабатына 1 минута жотті. Бір минут сайын боялған және таза сулардың шекаралары сызғышпен өлшеніп отряды.

15 А) Суық судың иод ерітіндісімен боялуы Таза судың биіктігі Боялған судың биіктігі Уақыт 3 см 1 минут 2 см 4 см 2 минут 0 см 6 см 3 минут

16 Б) Ыстық судың иод ерітіндісімен боялуы Таза судың биіктігі Боялған судың биіктігі Уақыт 1 см 5 см 0,5 минут 0 см 6 см 1 минут

17 Тәжірибелер соңындағы қорытынды: Біздің йодпен жасаған тәжірибемізде оның тамшыларының сумин араласқандағы құбылысы бақыланды.Уақыт өтуіне қарай суық судағы йод бүкіл көлемге жайылды. Әрине, егерь судың температурасы жоғары болған сайын йод сумин араласуы жил дам жүреді, оны тәжірибе арқылы дәлелдедік.

18 Судың қатаюы және оның қатты күйіндегі балқуын зерттеу Жұмыс мақсаты: Тәжірибе жүзінде судың қатаю температурасын анықтай отырып, оның қатты күйінен сұйық күйіне өткендегі құбылысын бақылау. Қажотті құралдар мен материалдар: мұз кубиктері, мұздатқыштың мұз қатыратын ыдысы, термомотр, екі пластмасса дан жасалған стақан. Тәжірибе барсы: Бірнеше әбден қатқан мұз кубиктерін алып, стақанға салып мұздың суға айналу, яғни балқу температурасын анықтаймыз. Ол температура да 0 0 С –қа тең балды.

19 Тәжірибе соңындағы қорытынды: 1. Судың қатаю және балқу температурасы 0 0 С-қа тең екенін тәжірибе жүзінде дәлелдедік. 2. Судың мұз болып қатқан кезде көлемін ұлғайтатыны анық. Қатты дене ротінде мұз суға батпайды, яғни, салмағы сұйықтықтан азырақ болады. 3. Тұщы су 0°C деңгейінде қатады, 100°C деңгейінде қайнайды. 4. Су табиғи отрада заттардың үш тірлі күйлерінде бола алтын жалғыз ғана белгі зат, тіршіліктің көзі.

20 Судың құбылыстарын тәжірибе жүзінде зерттеу кезінде

21

22 Семейдегі Ертіс өзені арқылы көпірі

23 Судың адам ағзасындағы алтын о р-ны Ересек адамның денесінде литр су болады. Қанның 83, бұлшық оттердің 75, мидың 74 пайызы, сүйектердің 22 пайызы судан тұрады. 3. Жүрек көп жұмыс істеуге мәжбүр болады. 4. Нәжіс сары түсті болады. 5. Іш қатуына себеп болады. 6. Бас ауырады. 9. Ойдың тынықтығы бұзылады. 10. Тәботсіздік туады. Адам ағзасының құрамында қанның, ас қорытатын сөлдің, сілекейдің құрамына кіреді. 7. Бас айналады. 8.Шаршау, әлсіздік пайда болады. Егер адам ағзасына сюжот пьесе: 1.Мидың жұмыс істеуі баяулайды. 2. Қан қоюланады.

24 Тұндыру - бұл процесс суды хлордан ажырату үшін қолданылады. Қайнату әдісі судағы вирустарды өлтіріп, ондағы төмен температуралы газ армен хлордан арылу үшін қолданылады. Ендеше, өзіңіздің және ұрпағыңыздың дені сау болсын десеңіз, таза су ішіңіз! Таза су ішем десеңіз…

25 Сауалнама Мақсаты: Судың қасиотін біле отырып, оны қастерлеу Сұрақтар Жауаптар Судың өзіне тән ерекшеліктері бар ерекше ліктерін білемін 2Қасиоттерін зерттедім 3Қызықпаймын 50% 30% 20% Бүкіләлемдік денсаулық сақтау ұйымының мәлімоттеріне сүйенсек, адамзат ауруының 90 пайызы сапасыз судың салдарынан туындайтынын жоткізеді. Сондықтан да мен осы қаланың тұрғыны ротінде өзімнің тоте лес құрдастарым мен қоршаған ортама қандай судың пайдалы екендігін, оны үнемдеу жолдарын және денсаулықты сақтаудың амалдарын жоткізгіміз келеді.

26 ҚОРЫТЫНДЫ Ғылыми жобаның нәтижесінде, болашаққа су қорын сақтау – адамгершілік парызымыз дегіміз келеді. Судың қасиотін біле отырып, оны қастерлейік! Суды шашпайық, қадірін терең түсінейік және келер ұрпаққа сақтайық! Су пәктік кепілі – ол денсаулық, О баста тіршілік боп судан шықтың. Бұлақ, көл, өзен - теңіз, мұхиттардың Молдықтың қасиотін келмейді ұққың!

27 Суды үнемді пайдалану үшін мынадай ережелер қабылдадық: Үйдегі барлық шүмектерді тексер. Егер бір жердьн су тамшылап тұрса, үлкендерден оны жөндеуді талап от. Үлкендерге, өз жақындарыңа суды неге сақтау керектігін түсіндір Мектепте дұрыс жұмыс істемей тұрған су шүмектерін ауыстыруға өтініш білдір. Осы бастемам жалпы мектепішілік шараларға ұласады деп үміттенеміз.

28