Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu FOSFORLU GÜBRƏLƏR, ONLARIN İSTEHSALI VƏ SƏMƏRƏLİ. - презентация

1 Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu FOSFORLU GÜBRƏLƏR, ONLARIN İSTEHSALI VƏ SƏMƏRƏLİ TƏTBİQİ Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

2 Plan 1. Bitkilərin həyatında fosforun fizioloji rolu, onun müxtəlif bitkilərdə miqdarı və fosfor çatışmamazlığının xarici əlamətləri. 2.Müxtəlif torpaq zonalarında fosforun ümumi və mütəhərrik formalarının miqdarı və çevrilməsi. 3.Təbiətdə və təsərrüfatda fosforun dövranı sxemi. 4.Fosforlu gübrələrin növləri. 5.Əsas fosforlu gübrələr, onların istehsalı və xassələri. 6.Torpaq zonalarından asılı olaraq fosforlu gübrələrin səmərəli tətbiqi və TUK-lə gedən reaksiyası.

3 FOSFOR VƏ ONUN BİTKİ HƏYATINDA ROLU Fosfor bitkinin quru kütləsinin 0,3-1,5%-ni təşkil edir. Bitkilərin həyatında fosforun rolu çox müxtəlifdir. O, şəkərin, nişastanın, pambıq lifinin uzunluğuna və möhkəmliyinə müsbət təsir edir. Fosfor bitkilərin şaxtaya davamlığını artırmaqla bərabər, onun inkişafını sürətləndirir və vegetasiyasını qismən qısaldır.

4 FOSFORLU GÜBRƏLƏR Yer kürəsində fosfatların 95%-ni apatitlər, qalan 5%-ni isə bir yarım oksidlər və başqa birləşmələr şəklində olur.

5

6 Fosforun torpaqda olan üzvi birləşmələri yalnız minerallaşdırıldıqdan sonra istifadə olunur. Minerallaşmanı sxematik olaraq aşağıdakı şəkildə göstərmək olar. Nukleoproteid nuklein nuklein turşusu H3PO4

7

8 İKİQAT SUPERFOSFAT I mərhələ: Ca3(PO4)2+3H2SO4+6H2O"2H3PO4+3CaSO4·2H2O Ca5F(PO4)3+5H2SO4+10H2O"3H3PO4+5CaSO4·2H2O+HF II mərhələ:Ca3(PO4)2+4H3PO4+3H2O"3Ca(H2PO4)2·H2O Ca5F(PO4)3+7H3PO4+5H2O"5Ca(H2PO4)2 ·H2O+HF

9 Ədəbiyyat 1. П.М.Смирнов; Е.А.Муравин Агрохимия. Москва, А.В.ПетербургскийАгрохимия и физиология питания растении. Москва, В.М.Клечковский; А.В.Петербургский Агрохимия. Москва, Р.Г.ЩцсейновАзярбайъанда эцбрялямя системинин агроким­йяви ясаслары. Бакы, Ф.К.ВоробйовАгрохимия. Баку, Минеральные и бактериальные удобрения. Сборник государственных стандартов и технических условий. Москва, 1965.