MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ 2005-06 FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ 2005-06 M İ TOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
OSMAN KALYONCU CANLININ KENDİNE BENZER CANLILAR OLUŞTURABLMESİ-ÜREME.
Advertisements

1) Bütün hücrelerde görülebilen bölünme çeşididir. 2) Tek hücrelilerde çoğalmayı sağlar. 3) Çok hücrelilerde, eşeysiz üremeyi sağlar. 4) Kromozomların.
MAYOZ BÖLÜNME. MAYOZBÖLÜNMEN İ N ÖZELL İ KLER İ E Ş EYL İ ÜREYEN CANLILARIN E Ş EY ANA HÜCRELER İ NDE GERÇEKLE Şİ R D İŞİ DE YUMURTALIKLARDA ERKEKTE TEST.
İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME. üreme Canlıların kendilerine benzer yavrular meydana getirdiği, tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir.
GENETİK Günay GEÇKİN Fen Bilgisi Öğretmeni. DNA molekülünün belirli bir genetik özellik hakkında bilgi içeren kesitine gen adı verilir. Bütün hücrelerde.
KALITIM - GENETİK. GREGOR MENDEL KİMDİR ? Kalıtım biliminin öncüsü botanikçi, bitkiler üzerine yaptığı çalışmalarda, bir türün özelliklerinin kalıtım.
1 3 Bitki olsun, hayvan olsun bütün canlılar, döllenmiş yumurta hücresinin bölünerek çoğalmasından oluşmuştur. Bu hücre gelişmesinin sonunda, kendi türünün.
Bitki hücresi Hayvan hücresi Organizma SistemOrganDoku HÜCRE Temel kısımları ÇekirdekSitoplazma Hücre zarı birleşerek oluşturur birleşerek oluşturur birleşerek.
Yrd. Doç. Dr. Mustafa YORGANCILAR Neden genetik? Genetik biyolojinin bütün konularında merkezi bir pozisyona sahiptir. Diğer bütün bilim dallarından.
FARKLI GÖREVLERLE YÜKÜMLÜ SİSTEMLERİMİZİN BÜTÜNLÜK İÇİNDE ÇALIŞMASINI YÖNETEN- DÜZENLEYEN YAPIMIZ: DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER
PETROL JEOLOJİSİ KONU-2 PETROLÜN KÖKENİ, OLUŞUMU ve GÖÇMESİ.
KIZILTEPE BELEDİYESİ Bilgi İşlem Sistemi Uzak Belediye Birimi Uzak Belediye Birimi Uzak Belediye Birimi Internet Muhtarlık Internet E-Belediye Sms Hizmeti.
PETROL JEOLOJİSİ KONU: 4 HİDROKARBON AKIŞI, İKİNCİL GÖÇ, KAPANLANMA ve SIZMA.
PETROL JEOLOJİSİ KONU 10 SEDİMENTER HAVZALAR Çevresine nazaran daha fazla çökel biriken alanlara genel olarak sedimenter havza denir. Kesin bir ayırt.
Kategorisel veri analizi ki-kare testi. Ki-kare testi ( χ 2 ) İki değişken arasında bir ilişki olup olmadığının testi Örnek: Kişiliğin deprosyonla bir.
PETROL JEOLOJİSİ KONU-1 PETROLÜN FİZİKSEL ve KİMYASAL ÖZELLİKLERİ.
BOŞALTIM SİSTEMİMİZ VE SAĞLIĞIMIZ. Evimizde çöpler hijyen ve yaşam için engel teşkil edeceğinden çöpleri atarız. İşte vücudumuzdaki çöpler de atık maddelerdir.Vücudumuzda.
MALİYET SİSTEMLERİ. Sistem: aralarında herhangi bir şekil, ilişki veya bağımlılık bulunan bileşenlerin oluşturduğu bir bütün... Muhasebe Sistemi: muhasebe.
Merve ÖZAK Zehra ÖMEROĞLU Zehra ÖMEROĞLU Fateme FROOTAN.
Küreselleşme. Küreselleşme nedir? Küreselleşme,ülkeler arasındaki iktisadi,sosyal ve siyasal ilişkilerin gelişmesi, farklı toplum ve kültürlerin inanç.
Транксрипт:

MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ M İ TOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME

bölünme m-aymaz fen bilgisi zümresi Türler devamlılığı, üreme ile sağlanır.Canlının kendine benzer yeni canlılar oluşturmasına üreme denir. Canlılarda özelliklerin taşınmasını ve sonraki nesillere aktarılmasını sağlayan kalıtsal madde DNAdır. Canlıya ait özellikler yeni canlıya aktarılmadan önce DNA kromatin iplik iplik denen ince, uzun ipliklerden oluşmuş bir yumağa benzer. Hücre bölünmesi esnasında kromatin iplik kısalıp, kalınlaşarak kromozomu kromozomu oluşturur. Kromozom canlıların özelliklerinin nesilden nesile aktarılmasını sağlar.

m-aymaz fen bilgisi zümresi Hücre Nasıl Çoğalır? Çok hücreli canlılarda, büyüyüp gelişme, organ, doku gibi yapıların yenilenmesi için, tek hücreli canlılarda üremenin gerçekleşmesi için hücreler çoğalmak zorundadır. Hücrelerin çoğalması bölünerek gerçekleşir.Hücrelerin bölünme hızı ve sıklığı canlının türüne göre, canlıdan canlıya, aynı canlının değişik dokularında farklılık gösterir. Embriyo, epidermis, kemik iliği hücrelerinde sürekli ve hızlı bölünme olur.Alyuvar, sinir hücresi, retina hücresinde bölünme olmaz. bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi Bölünmeden sonra oluşan yeni hücreler küçüktür.Hücrenin tekrar bölünebilmesi için belli bir büyüklüğü erişmesi gerekir. Embriyo hücrelerinde bölünme, yeni hücreler gelişimini tamamlamadan, peş peşe olur. bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi Canlının büyüyüp gelişme, hücre sayısını arttırma ihtiyacı Yaralanan veya zarar gören doku ve yapıların onarılması Eşeyli üreyen canlılarda üreme hücrelerinin oluşumu Bölünme ile üreyen canlılarda çoğalma Hücrenin büyümesi sonucu artan hacim - yüzey oranına göre, sitoplazmanın besin, gaz alışverişi ve atık madde ihtiyaçlarını karşılamak için olur. Hücre bölünmesi çekirdek tarafından yürütülür. bölünme Hücre bölünmesi;

m-aymaz fen bilgisi zümresi Hücrelerde mayoz ve mitoz olmak üzere iki çeşit bölünme görülür. Canlıların vücut hücrelerinde bulunan kromozom sayısı 2n ile gösterilir. Bu hücrelere diploit hücre denir. Her canlı türü için kromozom sayısı sabittir. Yani bir canlı türünün bütün bireylerinde aynı sayıda kromozom vardır. Örneğin insanda 23 çift, 2n = 46 kromozom vardır. Bu sayı bütün insanlarda aynıdır. bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi Fakat farklı yapıdaki bazı canlıların kromozom sayısı ise aynıdır. Canlılardaki bu farklılık genlerden kaynaklanmaktadır bölünme Tabloda bazı canlıların kromozom sayıları gösterilmiştir: Canlının kromozom sayıları farklıdır.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme Kardeş Kromatitler Sentromer Protein Kılıf Tek Kromatitli Kromozom Çift Kromatitli Kromozom KromozomEşlenmiş Kromozom

m-aymaz fen bilgisi zümresi AYNI HÜCRELER İ OLU Ş TURAN BÖLÜNME M İ TOZ Bakteriler, amip, öglena (kamçılı hayvan), paramezyum (terliksi hayvan) gibi bir hücrelilerle çok hücrelilerin vücut hücrelerinde ve üreme ana hücrelerinde görülür. mitoz bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi Mitoz bölünme sonucunda; Aynı genetik yapıda (kromozom sayısı ve yapısı değişmemiş) iki hücre oluşur. Kalıtsal karakterler ana hücrenin aynısıdır. Sinir hücresi, alyuvar, retina hücrelerinde, üreme hücrelerinde mitoz bölünme görülmez. mitoz bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme Haploid HücreDiploid Hücre NN N 2N

m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi İNTERFAZ : Mitoz bölünme değişik safhalarda incelenir. Mitoz ile oluşan hücreler yeni bir mitoz bölünmeye kadar bir hazırlık aşaması geçirir. Bu evreye İNTERFAZ denir. mitoz bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi İnterfazda; ATP, DNA, RNA ve protein üretimi hızlanır. Bu aşamanın en önemli olayı kromatin iplik (DNA ve proteinden oluşur) ve sentroiller kendini eşleyerek iki katına çıkar. mitoz bölünme Bitki hücrelerinde sentrozom olmadığı için sentrozom eşlenmesi görülmez.

m-aymaz fen bilgisi zümresi Mitoz iki aşamadır. 1.Çekirdek bölünmesi 2.Stoplazma bölünmesi mitoz bölünme

m-aymaz fen bilgisi zümresi A.ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ: Çekirdek bölünmesi 4 aşamada gerçekleşir. 1.Profaz 2. Metafaz 3. Anafaz 4.Telofaz mitoz bölünme

Kromatin iplikler helezon şeklinde kıvrılıp, kısalarak ve kalınlaşır, böylece kromozomları oluşturur. İnterfazda kromatin iplik kendini eşlediğinden kromozomlar birbirinin aynısı iki parçadan oluşur.Bu parçalara KARDEŞ KROMATİT adı verilir. Kromatitler birbirlerine sentromerlerle bağlıdır. İnterfazda oluşan sentroiller hücrenin iki kutbuna doğru çekilmeye başlar. Oluşan iğ ipliklerinin sentroillere bağlı olduğu görülür. Profazın sonuna doğru çekirdekçik ve çekirdek zarı erimeye başlar. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme 1.PROFAZ:

m-aymaz fen bilgisi zümresi Kromozomlar iğ ipliklerine tutunarak hücrenin ortasında toplanırlar. Kardeş kromatitler arasındaki sentromerler kopar. Böylece her bir kromozom iki kromatite ayrılır. Kromozomların en belirgin olduğu safhadır.Kromozom sayısı bu safhada tespit edilir. mitoz bölünme 2.METAFAZ:

m-aymaz fen bilgisi zümresi Kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak iğ iplikleri üzerinde hareket ederek zıt kutuplara çekilir. Anafaz sonucunda kardeş iki kromatit zıt iki kutba ulaşmış olur. mitoz bölünme Not:Kromozom sayısı ve yapısı aynı olan hücrelerin oluşmasını sağlayan, bu safhadaki kardeş kromatitlerin ayrılması olayıdır. 3.ANAFAZ:

m-aymaz fen bilgisi zümresi Telofazda olan olaylar profazın tersidir. İğ iplikleri kaybolur. Kromozomlar tekrar açılarak kromatin ipliklere dönüşür. Çekirdekçik ve çekirdek zarı yeniden oluşur. Böylece birbirinin aynı özelliklere sahip 2n kromozomlu iki çekirdek oluşur. mitoz bölünme 4.TELOFAZ:

m-aymaz fen bilgisi zümresi Çekirdek bölünmesinden sonra stoplazma bölünmesi gerçekleşir. Stoplazma bölünmesi bitki hücresinde farklı hayvan hücresinde farklı olur. Hayvan hücresinde stoplazma bölünmesi hücrenin ortasından boğumlanmasıyla boğumlanmasıyla olur. Bitki hücresi hücresi kalın bir hücre çeperi ile çevrili olduğundan boğumlanma olmaz. Hücrenin ortasında ARA LAMEL denen bir tabaka gelişerek stoplazmanın ikiye bölünmesi sağlanır. mitoz bölünme 2.STOPLAZMA BÖLÜNMESİ:

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Kısacası… Mitoz bölünme geçiren hücreler tekrar mitoz bölünme geçirebilir.Mitoz bölünmede oluşan hücre sayısı 2n2n formülü ile bulunur.(n geçirilen mitoz bölünme sayısıdır. Örneğin;bir hücre 3 mitoz bölünme geçirdikten sonra ortamda toplam:2 3 =8 hücre oluşur

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme MAYOZ BÖLÜNME Mayoz bölünme eşeyli üreyen canlıların eşey (üreme ) hücrelerinde görülür. Mayoz bölünme sonunda dört yeni hücre oluşur. Oluşan yeni hücrelerin kromozom yapıları birbirinden farklıdır. Mayoz bölünme ile kromozom sayısı yarıya iner. Mayoz bölünme ile diploit (2n kromozomlu) hücreden haploid (monoploid, n kromozomlu) hücreler oluşur. Dişi bireyde mayoz bölünme ile yumurta hücreleri, erkek bireyde sperm hücreleri oluşur.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Mayoz bölünme iki aşamada gerçekleşir. 1)Mayoz-I 2)Mayoz-II

MAYOZ-2 - Profaz 2 Metafaz 2 Anafaz 2 Telofaz 2 MAYOZ-1 İnterfaz Profaz 1 Metafaz 1 Anafaz 1 Telofaz 1 m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Mayoz bölünmenin evreleri 2N NN NNN N 1 2

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme UZUNCASIUZUNCASI

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Üreme ana hücrelerinde yarısı anneden yarısı babadan gelmiş 46 kromozom vardır. Bu kromozomlarda aynı karakterden sorumlu olanlara eş kromozomlar (homolog kromozomlar) denir. Eş kromozomlar belirli noktalardan temas ederler.Bu olaya SİNAPSİS denir. Sinapsis sırasında eş kromozomlar arasında gen değişimi olur.Bu olaya crossing-over denir.Bu olay aynı türün bireyleri arasında farklı karakterler ortaya çıkmasını sağlar. Mayoz I de eş kromozomlar sentromerlerinden iğ ipliklerine bağlanır ve karşılıklı kutuplara çekilir. Daha sonra stoplazma bölünür ve n kromozomlu iki hücre oluşur. MAYOZ I:

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme İnterfaz-Hazırlık evresi Mitoz bölünmedeki olayların aynısı görülür.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme PROFAZ 1 Ana ve baba canlıdan gelen homolog kromozomlar yanyana gelrek birbirine sarılır ve 4 kromatitli bir yapı oluşturur.bu olaya sinpsis denir.sinaps yapan kromatitler arasında gen alış- verişi olur.Bu olaya krossing-over denir. Eşlenmiş olan sentrozomlar karşılılı kutuplara çekilirler ve iğ ipliklerini oluştururlar. Çekirdek zarı ve çekirdekçik kaybolur. Profaz evresinde sinapsis olayı her zaman görülür ama krossing-over her zaman görülmeyebilir.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme METAFAZ 1 Homolog kromozlar ekvatoral düzlemde çift sıra halinde dizilirler.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme ANAFAZ 1 Homolog kromozlar birbirinden ayrılırlar ve kutuplara doğru çekilirler. Mayoz bölünmede kalıtsal yapısı farklı hücrelerin meydana gelmesini sağlayan olay homolog kromozomların ayrılmasıdır. Kromozom sayısının yarıya indirildiği evredir.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme TELOFAZ 1 Kromozomlar kutuplarda toplanır,çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur, iğ iplikleri kaybolur.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Mayoz I de oluşan haploit (n kromozomlu) iki hücre tekrar bölünür. Mayoz II mitoz bölünmeye benzer.Ancak bir hazırlık evresi olmadığından ve kromozomlar kendini eşlemediğinden kromozom sayısı yarıya düşer. Kromozomlardaki kardeş kromatitler birbirinden ayrılır ve n kromozomlu (haploid, monoploid) 4 yeni hücre (sperm ve ya yumurta) oluşur. MAYOZ II:

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme PROFAZ 2 Çekirdekzarı ve çekirdekçik erir. Sentrozomlar kendini eşleyerek iğ ipliklerini oluşturur.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme METAFAZ 2 Sentromerleriyle bağlı olan eş kromozomlar birbirinden ayrılarak ekvatoral düzlemde tek sıra halinde dizilirler.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme ANAFAZ 2 İğ ipliklerinin kısalmasıyla kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak karşılıklı kutuplara çekilirler.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme TELOFAZ 2 Kutuplara çekilen kromatitlerin etrafında çekirdek zarı oluşur.bu kromatitlere bundan sonra kromozom denir.bu olaydan sonra sitoplazma bölünür. Sonuçta 2n kromozomlu bir hücreden 4 tane n kromozomlu hücre oluşur.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Mayoz bölünmede çeşitliliğin oluşmasında; Homolog kromozomların ayrılması Krossing-overolayının olması etkilidir. Mayoz-1 ve Mayoz-2de gerçekleşen Ortak olaylar; Hücre sayısının artması Sentrozomon eşlenmesi Sitoplazma bölünmesinin gerçekleşmesi.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme Mayoz bölünmenin canlılara kazandırdığı iki önemli özellik vardır. 1.Mayoz bölünme sonucunda oluşan hücrelerin birbirinden farklı olması ile canlıların çeşitliliği ve birbirine benzememesi sağlanır. 2.Kromozom sayısı yarıya iner. Örneğin insan vücut hücrelerinde 2n=46 kromozom vardır.Mayoz bölünme ile n=23 kromozomlu sperm ve yumurta hücreleri oluşur. Yumurta ve sperm birleştikten sonra 2n kromozomlu bebeği oluşturan hücre meydana gelir. Hücre mayoz bölünmeye başlamadan önce hazırlık evresi (interfaz) geçirir. İnterfazda kromatitler kendini eşler ve kromozom sayısı iki katına çıkar.

m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz-mayoz bölünme MİTOZ ve MAYOZ BÖLÜNMENİN FARKLARI Vücut hücrelerinde görülür. 2n kromozomlu iki hücre oluşur. Oluşan hücrelerin gen yapısı ana hücre ile aynıdır. Tek hücrelilerde üremeyi, çok hücrelilerde yaraların onarılmasını ve büyümeyi sağlar. Hem eşeyli hem eşeysiz üremede görülür. Üreme hücrelerinde görülür. n kromozomlu dört hücre oluşur. Oluşan hücrelerin gen yapısı ana hücreden farklıdır. Üremeyi ve canlılığın çeşitliliğini sağlar. Sadece Eşeyli üremede görülür. MİTOZ BÖLÜNMEMAYOZ BÖLÜNME

MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ Canlılarda Üreme-Çoğalma

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi Canlıların kendilerine benzer yeni canlılar meydana getirmelerine ÜREME denir. Üreme; EşeyliEşeyli üreme EşeysizEşeysiz üreme olmak üzere 2 kısımda incelenir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi A. EŞEYSİZ ÜREME Bir canlıdan başka bir eşeye ihtiyaç duymadan yeni canlılar oluşturabilmesine eşeysiz üreme denir. OluşanOluşan canlılar ana canlıyla aynı özelliklere sahiptirler. ÇeşitlilikÇeşitlilik oluşmaz. DeğişenDeğişen şartlara uyum sağlaması zorlaşır. Eşeysiz üreme çeşitli şekillerde yapılır.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 1. BÖLÜNEREK ÜREME BAKTERİ ALG AMİP ÖGLENA PARAMESYUM gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Hücrenin ikiye bölünmesi ile gerçekleşir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 2. TOMURCUKLANMA İLE ÜREME BİRA MAYASI SÜNGERLE TATLI SU HİDRASI MERCAN gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Ana canlı üzerinde oluşan bir veya birkaç çıkıntı olgunlaşarak ana canlıdan ayrılır veya ana canlıya bağlı olarak koloni oluşturur.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 3. SPORLA ÜREME MANTARLAR ALGLER KARAYOSUNLARI EĞRELTİ OTLARI SITMA PLAZMADYUMU gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Bu canlıların spor keselerinde üretilen sporlar, olumsuz koşullarlara dayanıklı sağlam bir örtü ile kapalı özel hücrelerdir.Bu hücreler uygun ortam koşullarında çimlenerek gelişir ve yeni canlıyı meydana getirir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME Ana canlı üzerinden düzenli veya düzensiz olarak ayrılan parçalar gelişerek yeni bir canlı oluşturur. Vejetatif üremenin türlere özgü çeşitleri vardır.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME a. Rejenerasyonla Üreme TOPRAK SOLUCANI DENİZ YILDIZI PALNARYA gibi canlılarda görülür. Bu canlıdan kopan herhangi bir parça yeni bir canlı oluştuğu gibi ana canlının eksilen bölgesi de kendisini tamamlar. NOT: NOT: İnsanlarda yaraların iyileşmesi, yarısı kesilen karaciğerin kendisini tamamlaması rejenerasyonla olur. Ama bu üreme değildir, yenilenmedir. Kertenkelenin kopan kuyruğunun yenilenmesi gibi…

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME b. Çelikle Üreme Kolay kök salan bitkilerde kullanılan bir yöntemdir. Bitkinin kök ve gövdesinden kopan parçaların köklenerek yeni bir bitkiyi oluşturmasıdır. Söğüt, kavak, çilek, gül, üzüm, ayva bitkilerde bu yöntem uygulanabilir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME c. Yumru İle Üreme Patates ve yer elması gibi yumru gövdelerinin göz denilen kısımlarının her birinden bir çok yeni patates bitkisi oluşturabilir. Bu kısımların bulunduğu parçalar toprağa ekildiği zaman yeni patates bitkileri oluşur. Patates, soğan gibi bitkilerde bu yöntem uygulanabilir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME d. Sürünücü Gövde Üreme Ana bitkiden oluşan sürünücü gövde gibi yapılar toprak üzerinde veya altında sürünerek kök salar ve yeni bitkiyi oluştururlar. Çilek, zambak, ayrık otunda bu çoğalma şekline rastlanır.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi 4. VEJETATİF ÜREME e. Doku Kültürü İle Üreme Herhangi bir bitkiden alınan bir parça kültür ortamında (laboratuar) bekletilerek yeni bir bitkinin oluşması ve gelişmesi sağlanmaktadır.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME Bir canlıdan başka bir eşeye ihtiyaç duyarak yeni canlılar oluşturabilmesine eşeyli üreme denir. Eşeyli üremede üreme hücrelerine (sperm-gamet) GAMET denir. Gametler mayoz bölünme sonucu oluşur.gametlerin birleşmesiyle oluşan hücreye zigot denir. Farklı iki ataya ait kalıtsal özellikler, eşeyli çoğalma ile bireyde ortaya çıkar. Böylece canlı çeşitliliği artar. Daha güçlü ve dayanıklı bireyler oluşur.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME Eşeyli üreme 3 aşamada meydana gelir. a.Gamet a.Gamet oluşumu b.Döllenme c.Gelişme

Erkek Birey Sperm ana hücresi Dişi Birey Yumurta ana hücresi üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi Mayoz bölünme ZİGOT birey Sperm Yumurta Gamet Oluşumu Döllenme Gelişme mitoz

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME a.Gamet a.Gamet oluşumu : Üreme hücreleri mayoz bölünme ile oluşur ve kromozom sayıları yarıya iner. Oluşan bu hücrelere gamet adı verilir. Erkek bireydeki gamete sperm dişi bireydeki gamete yumurta denir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME a.Yumurta a.Yumurta Oluşumu :Yumurta ile spermin birleşmesine döllenme, oluşan hücreye de zigot adı verilir. İki kısma ayrılır. 1. Dış Döllenme :Dış döllenme ortamı sudur.Balıklarda, kurbağalarda ve suda yaşayan omurgasızlarda görülür. Su döllenme şansı az olduğundan; suyasuya çok sayıda gamet bırakma gametlerigametleri aynı zamanda aynı yere bırakma tenhatenha yerlerin seçilmesi Türlerin nesillerini devam ettirmeleri açısından önemlidir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME 1. İç Döllenme :Döllenme ortamı ana canlının vücududur. Böcekler, Kuşlar, sürüngenler ve memelilerde görülür. Bu üreme şeklinde çok sayıda sperm az sayıda yumurta üretilir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi B. EŞEYLİ ÜREME c. Gelişme Olayı :Zigotun mitoz bölünmeler geçirerek yavru canlıyı oluşturmasına gelişme denir. Gelişme; MemelilerdeMemelilerde vücut içinde BöcekBöcek kuş ve sürüngenlerde vücut dışında olur.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi İNSANDA GELİŞME İnsanlarda gelişme :döllenme sonucu meydana gelen zigot hemen mitozla bölünmeye başlar. Bir süre sonra aynı hücrelerden oluşan bir topululuk oluşur.dut meyvesi görünümündeki bu hücre topluluğuna MORULA denir. ZigotunZigotun ilk 7 haftasındaki evreye EMBRİYO EMBRİYO denir. BuBu evreden sonra embriyo insan şeklini alır.bundan sonraki aşamada canlıya FETÜS (CENİN) (CENİN) denir.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi İNSANDA GELİŞME PLASENTA : Canlının etrafında oluşan yapıya plasenta denir. Plasenta bir noktasından göbek kordonu ile bebeğe bağlıdır.Göbek kordonu madde taşınması için kullanılır.Bebek besin ve oksijenini göbek kordonu ile sağlar.Boşaltımını da yine bu yolla annenin boşaltım sistemi sayesinde yapar.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi İNSANDA GELİŞME 1.ÇİFT YUMURTA İKİZLERİ: Normal durumlarda anne vücudunda oluşan dört yumurtadan üçü erir ve biri döllenerek zigotu oluşturur.Bazen ise yumurtalardan ikisi erimeden kalır ve iki ayrı sperm tarafından döllenir. Bu durumda iki farklı zigot oluşur. Bu zigotlar farklı plasentalar içinde gelişerek farklı zamanlarda doğmuş iki kardeş gibi iki farklı bebeği oluşturur. Zigotları oluşturan sperm ve yumurtalar farklı olduğundan bebekler farklı genetik yapılarda olur.

üreme m-aymaz fen bilgisi zümresi İNSANDA GELİŞME 2.TEK YUMURTA İKİZLERİ: Zigot oluştuktan sonra mitoz bölünmeler geçirerek gelişir.Bazen ilk mitoz bölünmeden sonra oluşan iki hücre farklı yerlerde gelişerek iki birey oluşturur. Zigotlar aynı sperm ve yumurtadan oluştuğu için kalıtsal karakter olarak birbirinin aynısıdır. Zigotlar aynı plasenta içinde gelişir.

Size güzel bir hikayemiz var… Anne karnındaki ikizler