Деректер қоры - бір-бірімен белгілі бір тәртіппен құрылымдық тұрғыдан байланысқан, машинамен оқылатын, нақты қолданбалы сала үшін көкейтесті, ақпараттық технология үшін жарамды нысандағы нақты дүние объектілері сипаттамаларының, сондай-ақ ЭЕМ-нің жадындағы немесе машинамен оқылатын сақтағыштағы (магнитті ленталардағы, дискеттердегі, ықшам дискілердегі) ақпарат жазбаларының жиынтығы.

Мәліметтерді түрлендіру тілі (DML - Data Manipulation Language)мәліметтерді өңдеу және түрлендіру үшін қолданылады. DML базалық немесе автономды бола алады. DML екі үлкен топқа бөлінеді:

ПроцедуралықПроцедуралық емес.

Процедуралық емес тілдерге реляциондық есептеулерге негізделген тілдер жатады. Ол SQL тілі. Мәліметтерді енгізу, өзгерту және жою операциялары DML командалары болып табылады. DML командалары: INSERT, UPDATE, DELETE..

INSERT DELETE UPDATE Деректер түрлендіру INSERT ( Кірістіру ), DELETE ( алып тастау ), UPDATE ( жаңарту ) ұсыныстар арқылы орындалады.

INSERT – кестеге жаңа қатарларды олардың мәндерімен қосуға мүмкіндік беретін SQL тілінің операторы болып табылады.SQL

Қолдану түрлері Мәндер мен бағаналарды көрсету арқылы пайдалану INSERT INTO ([, …]) VALUES (, …) Бағаналарды көрсетпей мәндерді келтіру арқылы пайдалану: INSERT INTO VALUES (, …) SELECT ті пайдалану арқылы: INSERT INTO SELECT, … FROM SELECT

Соңғы келтірілген әдісте кестеге бірден артық жазылымдар жазылуы мүмкін. Егер кестеде INSERT операторында көрсетілмеген, бірақ толтырылуы тиісті болатын қатарлар бар болса және алдын ала ешқандай мәндер көрсетілмесе, ондай кезде оларға алдын ала қойылған мән немесе null мәні болады.

Ерекшеліктері Оператордың жұмыс істеу барысында қателіктер болуы мүмкін: Егер кестені құру кезінде қатарларға not null параметрі көрсетілген болса және оларға алдын ала мән анықталмаған болса, одан кейін қатарға қойылатын мәннің жоқтығы кезінде қателік пайда болады. Шешу жолдары келесідей: not null параметрін алып тастау; алдын ала мәнін көрсету; мәндерді қою Егер identity (автоинкремент) көмегімен қатарға қою әрекеті болатын болса, онда бұндай жағдайда да қателік болады. Мәселені шешудің екі жолы бар: бұл қатарға мәнді қоймау; identity_insert on опциясын көрсету, одан кейін бұл бағанаға жеке мәнін қою

UPDATE – кестедегі көрсетілген бағаналардың мәнін жаңартуға арналған SQL тілінің операторы болып табылады.

UPDATE Қатарды жаңарту. Фильтрациялау шартымен сәйкес келетін бір немесе бірнеше қатардағы бір немесе бірнеше бағандардың мәндерін жаңартады. Мәліметтер талдауын өңдеу үшін сұраныстар тілі Data Query Language (DQL) қолданылады

DELЕTE қатарларды өшіру. Базалық кестедегі фильтрациялау шартымен сәйкес келетін бір немесе бірнеше қатарларды өшіреді. Оператордың қолданылуы бүтіндікті қолдау принципімен келіседі, сондықтан бұл оператор тіпті ол синтаксистік жағынан дұрыс жа зылса да, әрқашан дұрыс орындалмауы мүмкін ;

DELETE қосымшасы келесі форматта болады DELETE FROM базалық кесте | көрініс [WHERE сөзі]; және көрсетілген кестенің барлық жолдарын немесе WHERE сөзімен ерекшеленетін жолдар болады. ПС = 7-ден жеткізушіні алып тастау. DELETE FROM Жеткізуші WHERE ПС = 7; Удалить все поставки. DELETE FROM Поставки; Поставки – әлі де белгісіз кесте, онда жолдар болмайды. Кестеніжою үшін DROP TABLE жеткізу операциясын орындау керек

INSERT қосымшасы келесі форматтардың біреуіне ие: INSERT INTO {базалық кесте | көрініс} [(баған [,баған]...)] VALUES ({тұрақты| айнымалы} [,{тұрақты | айнымалы}]...); немесе INSERT INTO {базалық кесте | көрініс} [(баған [,баған]...)] Ішкі сұраныс; Бірінші форматта кестеге VALUES (мәндер) сөзінің тізімінде көрсетілген, өріс мәндеру бар жол енгізіледі, мұндағы i-мәні тізімдер бағанындағы i-бағанына сәйкес (тізімде көрсетілмеген бағандар NULL-мәнімен толтырылады). Егер VALUES тізіміндегі сөздер модификацияланатын кестенің барлық бағандары көрсетілген және олардың аталу реті кестені сипаттау кезіндегі бағандар ретіне сәйкес келеді, онда INTO сөзіндегі бағандар тізімін жіберуге болады. Бірақ, оны істеудің қажеті жоқ, кестенің сипаты (бағандардың орнының ауысуы немесе олардың санының өзгеруі) өзгерген кезде INSERT қосымшасын да көшіріпжазу керек.

Екінші форматта алдымен ішкі сұранысорындалады, яғни SELECT қосымшасы бойынша жадыда жұмыс кестесі қалыптасады, ал содан кейін жұмыс кестесінің жолдары модификацияланатын кестеге жүктеледі. Бұл кезде жұмыс кестесінің i-ші бағаны (SELECT тізімінің i-ші элементі) модификацияланатын кестенің бағандар тізіміндегі i-ші бағанға сәйкес келеді. Сонымен қатар жоғарыда көрсетілген шарттардың орындалуы кезінде INTO сөзінің бағандар тізімі жіберілуі мүмкін. Тағамдар кестесіне тағамды қосу керек: Кәуәп (Тғ - 34, Тағам - Кәуәп, Т - Г, Негіз - Ет, Шығуы - 150) Оыс тағамды жасаудың белгісіз қиындықтары кезінде. INSERT INTO Тағамдар (Тғ, Тағам, Т, Негіз, Шығуы) VALUES (34, 'Кәуәп', 'Г', 'Ет', 150); Еңбек бағанында белгісіз мәні бар 34 номерлі тағамға жаңа жазба құрылады Кесте құрған кезде анықталған INSERT өрістер ретінің өріс ретімен сәйкес келуі шарт емес. Алдыңғы қосымшаның нұсқасы сондай болуы мүмкін: INSERT INTO Тағам (Негіз, Т, Тағам, Тғ, Шығуы) VALUES ('Ет', 'Г', 'Кәуәп', 34, 150);

UPDATE қосымшасының екі форматы бар. Олардың біріншісі: UPDATE (базалық кесте | көрініс} SET баған= мән [, баған = мән]... [WHERE сөзі] Мұндағы мән - бұл баған |өрнек | тұрақты | айнымалы тек қана жаңартылатын кестелердегі бағандар қосыла алады, яғни модификацияланатын кестенің бағандарының бір мәні ауыспалы бірнеше кесте мәндерінен тұратын басқа баған немесе өрнек мәніне ауыстырыла алады. WHERE болмаған кезде модификацияланатын кестенің барлық жолдарындағы көрсетілген бағандар мәні жаңартылады. WHEREмсөзі таңдау шартын көрсете отырып жаңартылатын жолдар санын қысқартуға мүмкіндік береді.

Екінші формат модификацияланатын кесте мәндерін басқа кестелердің баған мәндері бойынша жаңаруын жүзеге асыруға мүмкіндің беретін қосымша. UPDATE {базалық кесте | көрініс} SET баған = мән [, баған = мән]... FROM {базалық кесте | көрініс} [жалған атау], { базалық кесте | көрініс } [жалған атау] [,{базалық кесте | көрініс } [жалған атау]]... [WHERE сөзі] Мұндағы FROM сөзінің кестелер реті модификацияланатын кесте атауынан және бағандарының мәндері жаңару үшін қолданылатын басқа кестелерден тұрады. Бұл жағдайда, әрине, кестелер өзара WHERE сөзінде байланысуы керек. Бұдан басқа ол модификацияланатын кестенің жаңартылатын жолдарын таңдау шартын көрсету үшін қолданылады.

SET сөзінің оң жақ тең бөліктерінде орналасқан мәндерде қолданылатын бағандар атауын анықтау керек. БЛ=5 коды бар тағам атауын Форшмакқа ауыстыру, оның шығуын 30 г арттырып және NULL-мәнін Еңбек бағанына орнату. UPDATE Тағам SET Тағам = 'Форшмак', Шығуы = (Шығуы+30), Труд = NULL WHERE Тғ = 5; Жеткізу кестесіндегі барлық тағамдардың бағасын үш еселеу керек (кофе бағасынан басқасын - ПР = 17). UPDATE Поставки SET Баға = Баға * 3 WHERE ПР <> 17;