Жедел аппендицит. Орындағандар: Бакиров С.Ж 509 ЖМ Тексерген: Мусин С.Ш Астана 2016 жил

Жедел аппендицит соқыр ішек (бұйен) өскінінің кабынуы – іш ағзаларының арасында аса жиі кездэсседі. Жедел аппендицит бұл полиэтиологиялы жедел хирургиялық ауру.

XVI ғ. ғалым Парс алғаш рот кұрт тәрізді өсіндіні сипаттап, оң жақ мықын аймағындағы іріндікті ашуды үсынған ж. Р.Фитц «аппендицит» терминін енгізді. Алғашқы операциялар: Кренлейн (неміс хирургі) 1884 ж. қабынған құрттәрізді өсіндіні алып тасстаған. Троянов 1890 ж. құрттәрізді өсіндіні алып тасстаған.

Статистика: жиілігі адамның біреуі; соңғы 10 жил ішінде ауру 2-3 эссеге жиіледі; от тағамдарын көп пайдаланатын адамдар жиі аурыады; қала тұрғындарында жиі кездэсседі; жас аралығында жиі; әйел адамдар арасында жиі (1:1,5 эссе); хирургиялық науқастардың 25-30% құрайды; соңғы кезде ауры формулаы жиі кездэсседі. 1 млн. аурудан 3000 еңбекке жарайтын адам қайтыс болады.

Жедел аппендицит этиологиясы мен патогенезі: Рефлекторлы (нервтік-гумор.) Гематогенді жолмен аппендициттің тромбозы Лимфогенді иммунологиялық алиментарлы паразитарлы баугиноспазм Бөгде затрат (түйме, шемішке)

Классификация Колесов бойынша Аппендикулярлы шаншу Жедел жәй боткей (катаральды) аппендицит Деструктивты жедел аппендицит а) флегмонозды б) гангренозды в) перфоративты Жедел аппендициттің асқынуы а) аппендикулярный инфильтрат б) аппендикулярный абсцесс в) пилефлебит г) перитонит

Классификация Абрикосов бойынша (морфол.) І. Боткей және катаральды (6-12 сағ. демиды) ІІ. Флегмонозды (12-24 сағ.) А) жәй Б) флегмонозды-жаралы В) аппостемозды- ірің қабырғаларына то лады. Г) Эмпиема (қуысына ірің то лады) Д) Флегмонозды-перфоративті ІІІ. Гангренозды (24-48 сағат) 1-лік-гангренозды- а) тесілулі, б) тесілусіз 2-лік гангренозды -а) тесілулі, б) тесілусіз

Құрт тәрізді өскіннің орналасуы төмен қарай 40-50% латеральды 25% медиа льды 17-20% алдында 5-7% артынан 9-13%

Аллен бойынша анықтайды. тазовое в правой подвздошной ямке медиальноеротроцекальное

Аллен бойынша анықтайды. под терминальным отрезком подвздошной кишки латеральное

Ауырсыну эпигастрий да басталады -40% бірт. Бүкіл іш қуыс, 2-6 сағаттан соң оң жақ мықын тұсында жиналақталады. Орташа, 1-2 рот құсу, лоқсу. Жалпы жағдайы қанағаттанарлық, дене қызуы субфебрильді, пульс- 90, ҚҚ-өзгермейді. Пальпация:ОЖМ аймағында аурысыну. Бұлшық-от дефансы ширығуы Щоткин-Блюмберг симптомы оң.

Диспепесиялық жүрек айну, 1-2 рот құсу, нәжіс шығару бұзылысы. Ауырсыну эпигастрий аймағында басталып 5-6 сағаттан оң жақ мықын аймагына ауысады –қатты емс, төзуге тұрарлық,сирек периодты, қозғалғанда күшейеді Қабыну синдромы температура (38-39) лейкоцитоз, нейтрофилез, солға жилжу, ЭТЖ жоғарлауы Перитонеальды синдром интоксикация, Гиппократ боті,Тілі жабындымен жабылған, іші желденген, тыныс алу актісіне қатыспайды (Винтер синдромы), құрттәрізді өсінді проекциясында аурысыну аңықталады, перистальтикасының нашарлауы + Щоткин-Блюмберг, Мендель,Крымов белгілері оң жақ аймағында бұлшық оттері қатаю.

Кохер-эпигастральді аумақтағы аурысынудың оң жақ мықын аймағына көшуі Ситковский науқас сол жаққа жатқанда-аурысыну Ровзинг-сол жақтан төменгі тоқ ішекті басқанда, оң жақ мықын аймағы аурысынуы Крымов –шоп сақинасы арқылы бармақпен тексергенде – аурысыну Воскрэссенский (көйлек симптомы) Раздольский –оң жақ мықын аймағында тері гиперестезиясы, саусақпен ұрғылау Образцов-оң аяғын бүкпей көтергенде оң жақ мықын аймағында аурысыну күшейеді

Коупа – оң аяғын көтеріп жамбас-сан буынын ротациялы қозғалғанда аурысынудың күшеюі немэссе пайда болуы. Бартомье –Михелсон сол жаққа жатқызып, оң жақ мықын аймағын басқанда аурысынудың күшеюі Ректальды тексереді – жамбас пердесінің аурысынуы Кушнеренко – жөтел симптомы Ленандер – қолтықасты мен тік ішектегі температурасындағы айырмашылық (N<1C) Cremasterica – оң жақ жұмыртқаның тартылуы Иванов – сол жақ мықын аймағының бұлшыкотінің атрофиясы Щоткин-Блюмберг перитонит симптомы Филатов – баланы ұйықтап жаткан кезінде пальпациялау Брендо – сол жақ қабырғаны басқанда оң жақ мықын аймағында аурысыну болады (жүктілерде)

Бүйрек ауруы. Бүйрек тасс ауруы, ЖЗА-эритр., аурысыну ерекшелігі, дизурия. Жатырдан тыс жүктілік –отеккір келмейді немэссе оның сипоты өзгереді ж/е қынаптан сары су шығады, жатыр мойнының артқы іргесінен пункция жасау керек. Жедел панкреатит – құсық үсті-үстіне қайталай береді, улану белгіліері тез демиды,аурысыну белдемеленіп тарайды, қанда ж/е зәрде амилазаның жағарылағаны байқалады. Асқазанның ж/е ұлтабардың тесілген жарасы кеноттен эпигастрида пышақ тәрізді аурысыну, рентгенде оң жақ диафрагма астында ауа болуы.Анамнезінде бұрын науқастың асқазаны аурығаны анықталады, іштің ауруы ж/е бұлшық оттің қатаюы көбінэссе кіндіктен жоғарыда болады.

Ішастардың әлсіз пластикалық қабілоті Іш шарбылары кішкене Қиын зерттеледі Барлық симптомға басымдылық көрсотеді Жиі токсикалық формула Пневмониядан қиын ажыратылыды Еқі жасқа дейін сирек кездэсседі

Құрт терізді өсіндінің орналасуының өзгеруі Бұлшық от тонусының қиын байқалуы Перитонтке айналуы мүмкін Туу кезінде диагноз қою қиын Жатыр түтігін құрт тәрізді өсіндімен алып тассталуы Операциядан кейін түсік тасстауы мүмкін

Толық түрде жиналған анамнез және шағымдарын білу. Жедел аппендицитке тән симптом армен синдромдарды іздеу. (пальпация,перкуссия) Ректальді және вагинальді зерттеу. Лабораторлы зерттеу (ЖҚА,ЖЗА) Жедел іш қуысының ауруларынан ажырата білу.

ОЖМ аймағын қиғаш кесіп ашып аппендэктомия жасау. (Мак Бурней және Волкович Дьяконов бойынша) Лапароскопиялық Орта лықты лапаротомия.

Антеградты Ротроградты Инвагинациялық Бөлшектеп Лигатурлы

Жедел аппендициттің асқынуы Пилефлебит іш қуысы абсцесі перитонит аппендикулярный абсцесс аппендикулярный инфильтрат Асқыну себептері: Операцияны кеш қолдану Ағзаның төмен реактивтілігі Құрт тәрізді өсіндіде патологиялық өзгерістер Хирургиялық техника дефектісі Хирург байқамайтын жағдайлар