Бірлестік функциясы Шығыстану факультеті Мамандық бойынша: 5В – Шығыстану Орындаған: 116 – топ

Жоспар: 1. Биологиялық алуантүрлілік 2. Бірлестіктегі организмдердің қарым- қатынастары 3. Экологиялық сукцессия 4. Продуценттер, консументтер, редуцентов 5. Экожүйе функциясы 6. Экожүйедегі қоректік тізбектер 7. Детриттік және жайылымдылық тізбектері 8. Органикалық дүниенің өнімділік деңгейі

Биологиялық алуан түрлілік – популяциялар, биоценоз армен экожүйелердің тұрақтылығының шорты

Бөліктерінің өзара бір-бірін толықтыруы. Түрлік алуантүрліліктің жоғары болуы осы күрделі жүйелердің төмендегі қасиеттерін қамтамасыз етеді. Түрлердің бір-бірін ауыстыруы Реттеушілік қасиеті Функцияларды қамтамасыз етудің сенімділігі

Бірлестіктегі организмдердің қарым-қатынастары Биоценоздағы түр іші және түраралық қатынастарды орыс зоологы В.Н.Беклемишев 4 түрге бөлді: Трофикалық (қоректік ) байланыстар Фабрикалық байланыстар Топикалық байланыстар Форикалық байланыстар В.Н.Беклемишев

Трофикалық (қоректік ) байланыстар

Қорегі үшін 2 түр бәсекеге түскенде олардың арасында жанама қоректік байланыстар пайда болады:

Топикалық байланыстар Киттер терісіне қоныстанып тіршілік ететін теңіз организмдері (кейбір шаяндар түрлері )

Ағаш діңгегіндегі қыналар өздеріне тіршілік ортасы немесе субстрат болып табылатын организмдермен тікелей топикалық байланысқа түседі

Форикалық байланыстар

Фабрикалық байланыстар

Биотикалық қарым-қатынастар типтері Бәсекелестік Симбиоз Паразитизм Жыртқыштық Комменсализм Мутуализм Аллелопатия

Бәсекелестік

Жыртқыштық

Симбиоз. Комменсализм. Мутуализм. Құмырсқа мен өсімдік биті Шаян мен актиния Ірі балық және ұсақ балық

Экологиялық сукцессия 1.Экзогенетикалық2.Эндогенетикалық Сыртқы абиотикалық немесе антропогендік (батпақтарды құрғату, сулардың ластануы) әсерлерден болуы мүмкін. Қауымдастықтағы байланыстар жүйесінің немесе құрылымының өзгеруі нәтижесінде болуы мүмкін.

Сукцессия (лат. Succession – ауысу) Бірінші (алғашқы) реттік Екінші (соңғы) реттік

Қоңыржай климаттағы 2-реттік сукцессия процесі кезіндегі неізгі стадияларының ұзақтығы: 10 жил 1. Шөптесін өсімдіктер жамылғысы стадиясы – шамамен 10 жил жил 2. Бұталы өсімдіктер стадиясы жил 25 – 100 жил 3. Жапырақты ағаштар стадиясы – 25 – 100 жил 100 жил 4. Қылқан жапырақты ағаштар стадиясы жилдан осады

Сукцессиялық өзгерістердің негізгі принциптері: Сукцессия процессі кезінде өсімдіктер мен жануарлар турлері үнемі өзгеріп отрады; Сукцессиялық өзгерістер нәтижесінде организмдердің түрлік алуантүрлілігі аркады; Органикалық заттардың биомассы аркады.

Экожүйедегі өнімділік пирамидасы Продуценттер Консументтер Редуценттер Күн энергиясын пайдаланатын жасыл өсімдіктер немесе органикалық заттарды биогенді элементтерден құрайтын жасыл өсімдіктер Өсімдіктер синтезденген органикалық заттарды жаңа формға айналдыратын тұтынушылар. Органикалық қосылыстарды минералды қосылыстарға дейін ыдырататынорганизмдер

«Экожүйе» – «биогеоценоз»

Экожүйе «Экожүйе» ұғымын ағылшын ботанигі А.Д.Тенсли ұсынды; «Экожүйе» және «биогеоценоз» ұғымдарын синоним ретінде де қарастырады; Экожүйе –мөлшері әртүрлі табиғи(мұхит, тундра, арман, құмырсқа илеуі, т.б.) және жасанды (аквариум, ферма территориясы, қала) кешендерге қатысты қолданылатын кең ұғым.

Қоректік тізбекті 2 типке бөліге болады: Жайылымдық тізбек Детриттік тізбек