18 ғ асырда ғ ы халы қ ауыз ә дебиеті Ауыз ә дебиеті халы қ ши ғ армашилы ғ сссыны ң айры қ ша салаты, ауызша ши ғ арылып, ауызша тара ғ ан к ө крем- ә деби туындыларды ң жиынты қ атауы. Қ аза қ хал қ сссыны ң м ұ ндай с ө з ө нерін ғ алемдар ауыз ә дебиеті деп ата ғ ан
18 ғ асырда қ аза қ хал қ сссыны ң м ә дениетінде а қ нарды ң, жырау мен би-шешендерді ң ши ғ армашилы ғ ы ж ә не музыка ө нері к ө рнекті орын аллоды
Ақтамберді Сарыұлы (1675, қазіргі Оңтүстік Қазақстан, Қаратау, 1768 қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданы Жүрекжота мкені) [1] жырау, қолбасы, қазақтың көне жыраулық мектеб і нің белді өкілі, дипломат 1675Оңтүстік Қазақстан 1768Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданыЖүрекжота [1]жыраудипломат
Ақтамберді өз ғұмырнамасын толғауларына көкремдік қуаты зорь, келісті нақыштармен түсірген. Шығармалары зиялы зергердің қолтаңбасын танытады. Әлі де қолға түспеген толғаулары ел аузында сақталуы ықтимал. Қазіргі қолда бары 300 жордан аспайды. Азғантай қазынассссының өзі афоризмдерге толы. Күмбір- күмбір кісінетіп, Уа, қарт Бөгембай, Менімен ханым ойнаспа, Жауға шаптым ту бала п, Заманым менің тар балды және тағы басқа өлең-толғаулары батылдыққа, ізгілікке, патриоттық күй- сезімдерге толы. Ақтамбердінің Балаларыма өсиет деп аталатын толғауы соңғы туындыларсссының бірі бокса керек. Жырау балаларын тірліктегі бірлікке, талап мұратқа, татулыққа үндейді. Жас ұрпақтың бір жағадан бас, бір жеңнен қол шиғаруы елді мақсатына жеткізерін ескертеді. Халықты алауыз мінездерден сақтандырады. [3]Жырау Халықты [3]
Үмбетей Тілеуұлы ( ) – Оңтүстік Қазақстан облысы, Қаратау өңірінде дүниеге келген Ол- елінің қорғаны болған батырларды жырына арқау еткен. "Бөгенбай өліміне", "Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту" аты толғауларында ол Бөгенбай бастаған халық батырларын дәріптеп, қайраты ерлерді ұрпағына өнеге еткен.
Үмбетей жырау- дидактикалық поэзияның әйгілі шеберлерінің бірі. Ол жастайынан сөз өнеріне ден қойған. Оның осы жолдағы алғашқы ұстазы - өз әкесі болған. Ол ән өнерін жақсы білген, ел тарихына өте қанық адам болғанға ұқсайды. Сол себепті халық шежірелерінен, шешендік сөздерінен, халық дастандарынан көп тағылым алған
Бұқар жырау Қалқаманұлы ( ) қазақтың ұлы жырауы, 18 ғ. жоңғар басқыншиларына қарсы Қазақ-жоңғар соғыссссының бастаушисы әрі ұйымдастырушисы атақты Абылай ханның ақылшисы.18 ғ.жоңғар Абылай ханның Шыққан тегі Арғын тайпассссының қаржас руынан. Заманындағы сыншилар оны «көмекей әулие» денег. Сөйлегенде көмекейі бүлкілдеп, аузынан тек өлең сөз төгіледі кен.Арғын
Бұқар Жырау шиғармаларында замандар бойы мысқалдап жиналып, ақыл-ой таразысынан өткізілген өмір тәжірибесінің, ұлттық тарихи санассссының даналық қорытындысы, адамгершіліктің ереже-қағидасы іспетті нақыл-ғибрат сөздер мол. Әсіресе, белгілі бір құбылыстарды, затрат мен нәрселерді тізбелеп, салыстырып айтатын Қара құлаш жүйрік деп,Ежелгі дос жак болмас, Бағаналы орда, басты орда, Жар басы на қонбаңыз, Көкте бұлт сөгілсе, Алыстан қызыл көрінсе, Биік тауға жарасар, Қорғанды шаїар қаласын,Жал, құйрығы қаба деп, Асқар таудың өлгені, Ақсаңнан биік тау болмас секілді термелерінде наше алуан мақал- мәтелдер мен нақыл сөздерді келтіруге болады