Употребата на ИКТ во наставниот процес на средните училишта Радмила Живановиќ Скопје, 2010 Магистерски труд

ТРАНСФОРМАЦИЈА НА ТРАДИЦИОНАЛНИОТ МОДЕЛ НА ОБРАЗОВАНИЕ 1. Трансформација на општествени барања (постиндустриско општество, комодифицирано општество, брзи промени, наплив на слабо организирани информации, колективизација на знаење) 2. Потреба за нови вештини - вештини на 21ви век (тимска работа, критичко мислење, флексибилност, применливост, технолошка и дигитална писменост, граѓанска свесност, конфликт менаџмент) 3. Трансформација на стратегии на учење (проектно учење, конструктивизам, учење според барање, имплементација на научено, колаборативно учење, ученик-насочена настава, и сл) 4. Трансформација на улоги на ученик и наставник (наставник како фасилитатор и ментор во учењето, ученикот како активен учесник и продуцент на сопственото знаење)

УЛОГА НА ИКТ ВО ТРАНСФОРМАЦИЈА НА ОБРАЗОВАНИЕ 80тите години = компјутери во образование, тренинг и пракса Крај на 80ти = информациска технологија во образование, Компјутерски-асистирана инструкција 90ти години = Информациско-Комуникациска Технологија (ИКТ), ИКТ како колаборативни и комуникациски алатки

ИКТ ВО ОБРАЗОВАНИЕ- глобален контекст Анализа на национални и интернационални истражувања: 1.Impact2-The Impact of Information and Communication Technologies on Pupil Learning and Attainment, , Англија 2.Pilot- Project Innovation in Learning, Organization and Technology, ACOT-Apple Classroom of Tomorrow SITES-Second Information on Technology in Education Study 2006, интернационална студија на IEA, 22 земји 5.Истражување Е-учење во Нордиските земји, Референтната студија за состојбата на употребата на ИКТ во европските училишта 2006, (25 земји на ЕУ + Норвешка и Исланд)

ИКТ ВО ОБРАЗОВАНИЕ- локален контекст Анализа на национална образовна политика: 1.Националната програма за развој на образованието Нацрт програма за развој на ИКТ во образование ( ) 3.Националната стратегија за развој на информатичкото општество Анализа на национални и интернационални програми и иницијативи: 1.Пекснас ( ) 2.Е-Школо ( ) ( 3.Македонија се поврзува ( ) 4.Модернизација на образованието ( ) 5.Компјутер за секое дете ( ) 6.Конференција Е-Општество, 2008

Теренско истражување: Употреба на ИКТ во наставата од страна на ученици и наставници од средните училишта во Р. Македонија Предмет на истражување: Приказ на употребата на Информациско-Комуникациските технологии (ИКТ) во наставниот процес во средните училишта на Р. Македонија. Техники на истражување: Прашалник дизајниран за потребите на истражувањето. Изготвување на две верзии Примерок на истражување: Два пригодни примерока Примерок Наставници: 93 испитаници Примерок Ученици: 73 испитаници Временски период: 20 мај до 20 јуни 2009

Демографски карактеристики на примероците Карактеристики на примерокот Ученици: Карактеристики на примерокот Наставници:

Лична употреба на ИКТ од страна на Ученици и Наставници: - Кај наставниците и учениците употребата на компјутер се поистоветува со употребата на интернет. -Кај ученици и наставници лична употреба на ИКТ се остварува првенствено во домашни услови и потоа и во училиште (доместификација на ИКТ); - Учениците и наставници ги користат ИКТ речиси секој ден; -Најчеста причина за личната употреба на компјутерот од учениците е интернетот. Покрај тоа, наставниците го користат компјутерот почесто за работа а учениците за забава; -Најмногу наставници започнале да го користат интернетот пред повеќе од три години. Учениците бележат различен почеток, а најголем број од нив започнале да го користат пред 1 година; -Учениците поседуваат повеќе од една е-меил адреса, додека наставници претежно една е-маил адреса;

Употреба на ИКТ во настава: - Наставниците во 94,6% посетиле обука и во најголем процент се изјасниле за обуката Едубунту (Компјутер за секое дете). -Постои висок процент на пристап до ИКТ во училиштето од страна на учениците (86,3%) и наставниците (93,5%). Учениците најчесто пристапуваат во училницата а потоа во компјутерска лабараторија, додека наставниците пристапуваат во училница, компјутерска лабараторија и во наставничка канцеларија; -Поголемо користење на ИКТ од страна на наставниците за планирање на наставата постои на седмично ниво отколку на дневно ниво; -Поголемо користење на ИКТ од страна на учениците за исполнување на наставните задачи постои на седмично ниво отколку на дневно ниво; -Постои голем процент на Наставници (околу 50 %) кои се изјасниле дека воопшто не го користат ИКТ во тек на настава за разлика на помалиот процент од учениците (околу 30%);

Употреба на компјутерски и интернет програми во настава:

Практикување на интернет активности:

Причини за користење на ИКТ во настава: - Наставниците и Учениците го користат интернетот најчесто за дополнување и проверка на информации поврзани со наставниот материјал а во најмал процент за онлајн дискусија со другите ученици. -ИКТ во однос на типот на наставата се користи најчесто во индивидуалната настава а многу помалку во групната настава. Фронталната настава, од страна на наставниците сеуште се перципира како доминантен начин на настава. -Проектната настава е избрана за најзастапен тип на компјутеризирана настава. Поради тоа учениците и наставниците најмногу ја користат проектната задача при употреба на ИКТ во настава додека најмалку застапена е онлајн дискусијата. - Ученичката активност во тек на настава при употреба на ИКТ сеуште се набљудува со индивидуален пристап или завршена задача. -За потребите на наставата,наставниците најчесто комуницираат преку е- маил, додека учениците најмногу користат инстант комуникација и е-маил.

Техничка поддршка и ресурси при употреба ИКТ во настава: - Наставниците и Учениците во најголем процент не знаат или сметаат дека не постои техничка поддршка за реализација на компјутеризираната настава. -Наставниците и Учениците не знаат за постоење на веб сајт, и доколку тој постои не го користат како значаен веб ресурс во наставата. -Наставниците и Учениците не знаат или сметаат дека не постојат електронски портфолија на учениците. -Наставниците и Учениците не знаат или бележат мало присуство на друга опрема при реализација на наставата.

Мислења на наставниците и учениците во однос на употреба на компјутер и интернет во наставата : - Компјутерот е корисна алатка која многу придонесува и која повремено треба да се вклучува во наставата -Интернетот е соодветен извор на информации кој ми помага да ја организирам наставата/реализирам наставните задачи и нуди можност за комуникација со учениците и после наставата -Н:Наставникот треба да им овозможи на учениците да обработат и презентираат дел од наставниот материјал У: Наставникот е единствениот способен да го обработи и пренесе наставниот материјал -Наставниците многу послабо ги владеат ИКТ од учениците и им е потребна континуирана обука -Учениците ги владеат ИКТ но не ја знаат соодветната намена во наставата

П ричините за недоволно користење на ИКТ во настава:

МОИТЕ УВИДИ Во однос на национална образовна политика и стратегија: -Голем степен на инфраструктурна опременост и спроведени обуки наспроти слабата употреба на ИКТ во образование; -Не постојат препознатливи критериуми за евалуација на степенот и квалитетот на компјутеризација и дигитализација на образование; -Неповрзани национални програми и иницијативи; -Непостоење на трансфер на искуство и искористување на претходно обучен наставен кадар во спроведување на реформите; -Декларативно ниво на постоење на национална визија за современо и дигитализирано образование; -Наметната наспроти партиципативна национална стратегија; -Неинволвираност на директните учесници во планирање, осмислување и реализација на наставата.

Во однос на конкретна употреба на ИКТ од страна на наставници и ученици: -Наставници и Ученици манифестираат солидна лична употреба на ИКТ и повисок степен на интеграција на ИКТ во личниот наспроти училишниот контекст. -Учениците побрзо се адаптираат на технолошките барања и посестрано ги искористуваат -Учениците гледаат на ИКТ како на дел од сопствениот животен стил, додека наставниците гледаат на ИКТ како дел од нивното стручно образование. -Разликата помеѓу Наставници-Ученици во однос на употреба на ИКТ посоодветно би се лоцирала доколку се воочува низ односот на лична наспроти училишна употреба отколку во однос на генерациски јаз и искуство. -Прашање на пристап и функционалност на ИКТ во настава подоминантно од прашањето на ефективна употреба на ИКТ во настава. -Најчестата употреба на ИКТ сеуште се манифестира во рамките на традиционалниот модел на настава. -Наставникот е сеуште доминантна фигура во процесот на настава и сноси најголема одговорност во однос на употребата на ИКТ во наставата.

Благодарам на внимание!