Позитивизм (франц. posіtіvіsme оңды, дұрыс, нақтылы) нағыз ақиқат ғылымның жеке салаларында ғана пайда болып, қалыптасатын, философиялық зерттеулердің. - презентация

1

2 Позитивизм (франц. posіtіvіsme оңды, дұрыс, нақтылы) нағыз ақиқат ғылымның жеке салаларында ғана панда болып, қалыптасатын, философиялық зерттеулердің ешқандай тайнымдық құны жоқ денег тезиске сүйенетін философиялық бағыт. Позитивизм 19 ғасырдың 30-жылдарында қалыптасты. Позитивизм негізін салған француз ойшылы О.Конт. Позитивизмнің алғашқы өкілдері: Э.Литтре, Г.Н. Вырубов, П.Лаффит, И.Тэн, Дж.С. Милль, Г.Спенсер балды. Позитивизм жаратылыстану және қоғамдық ғылымдардың методология сына елеулі ықпал етті. Позитивизмнің кейінгі дамуы барысында махизм, неопозитивизм, аналитикалық философия қалыптасты.

3

4 Позитивизм ілімі және ағымдары Позитивизм ХІХ ғасырдың 30 жылдарында панда балды. Позитивизмнің негізін қалаушы Огюст Конт ( жж.). Еңбектері: «Позитивті философияның курсы», «Позитивті саясаттың жүйесі». Конт позитивизмді эмпиризм және мистицизм арасындағы ілім деп есептеді. Конт бойынша, ғылым табиғаттың мәнін емс, тек құбылыстарды ғана танцы керек. Конт адамзаттың даму тарихын үш кезеңге бөледі: 1) теологиялық; 2) метафизикалық; 3) позитивті (ғылыми). Позитивизмнің алғашқы буын өкілдері: Э. Литтре, П. Лаффит, Ж. Ренан, Г. Спенсер. Непозитивизм – философияның теориялық тайным ретіндегі мүмкіндігін жоққа шығарады. Ғылымды философияға қарсы қоя отырып, бұл бағыттың өкілдері бірден-бір білім көзі ретінде, тек арнайы ғылыми білімді мойындайды. Бұл бағыттың өкілдері 1922 ж. Вена үйірмесін құрды, полар: М. Шлик (үйірмені құрушы), Р. Карнап, О. Нейрат, Ф. Вайсман, Ф. Кауфман.

5 Исидор Мари Огюст Франсуа Ксаве Конт (фр. Isidore Marie Auguste François Xavier Comte; 19 қаңтар қыркүйек 1857) француз философы, әлеуметтанушысы, философиядағы позитивизм мектебінің негізін қалаушы. Ол «әлеуметтану» терминің ғылыми қолданысқа алғаш рет еңгізген. Әлеуметтану басқа да ғылымдар сияқты бақыланатын әлеуметтік құбылыстарды зерттеумен айналысады.

6 Бірінші кезең ( ) – мынадай кішігірім жұмыстарды жазу кезеңі: «Әлеуметтік философия опускулдары»; «Қазіргінің өткендігі элементтерін жалпы бағалау» (көкек, 1820 ж.); «Қоғамды қайта ұйымдастыру үшін қажетті жұмыстар жоспары» (көкек, 1822 ж.); «Ғылымдар және ғалымдар туралы философиялық ойлар» (қарашажелтоқсан 1825 ж.). «Рух қуаты туралы ойлау» ( жж.). Екінші кезеңді «Позитивтік философия курсы» дәрістері (жеке томдармен 1830 жылдан 1842 жылға дейін жарыққа шығып отырған) құрастырады. Үшінші кезең «Позитивтік саясат жүйесі, немсе Адамзат діндері негіздері туралы социологиялық трактат» (1851 жылдан 1854 жылға дейін жарыққа шығып отырған) еңбегінде көрініс тамады.

7

8

9

10

11

12 Конт философиясында үш үлкен мәселе қойылады. Біріншісі – Батыс Еуропа елдеріне тән индустриалды қоғам оған бүкіл азамат ілесіп жүретіні мысал бола аллоды. Еуропалық қоғамды ерекшелейтін, еңбекті ғылыми түрде ұйымдастырудың кезкелген басқа түрінен анағұрлым тиімді, сондықтан оның құпиялары ашылғаннан кейін басқа халықтар оны меңгеруі қажет, өйткені ол қоғамның гүденуі мен құдіреттілігінің шорты болып табылады. Екінші мәселе ғылыми ойдың екі жақты әмбебаптылығы. Математкада, физикадағы немсе биологиядағы позитивтік ойлау әмбебапты мағынаға ие, өйткені оның көмегімен жеткен табыстар көз алдымызда болғандықтан, оны бүкіл адамзат қабылдайды. Конт дұрыс болып шықты: батыс ғылымы бүгін әңгімелегендей математика, астрономия, физика, химия және тіпті хорасан зорь мөлшерде биология туралы болсын, бүкіл адамзат ғылымына айналды. Алайда ғылым әмбебаптылығы басқа мағынаға да ие. Қашан астрономия да немсе физикада позитивті түрде ойлай бастасақ, ххонда саясат немсе дін салаларында дәстүрлі ойлауға болмайды. Үшінші негізгі мәселені Конт «Позитивтік саясат жүйесінде» көтереді. Егер тап осындай адам табиғаты жалғыз сол бокса, ххонда, түбінде, әр түрлілікті қалай сақтауға болады?

13