Интерактивті әдістің тиімділігі Баланы ң ынтасын арттыру ү шін о қ ытылатын н ә рседе бір жа ң алы қ болуы керек Ж.Аймауытов Ж.Аймауытов

Интерактивті ә діс дегеніміз – о қ ытуды ң ө зара белсенді ж ұ мыс істеу ә дісі. Интерактивті ә дісті ң ма қ саты: жай а қ парат беріп қ оймай, о қ ушыларды ө здіктерінен жауап іздеуге бейімдеу.

Білім беру ү рдісіндегі адамдармен қ атынасы: М ұғ аліммен (о қ ушы м ұғ алімні ң с ұ ра ғ ына жауап бергенде); Ж ұ ппен ж ұ мыс істеу; Ша ғ ын топпен; Ү лкен топпен (р ө лдік ойындар,пікірсайыстар, сыныпта ғ ы пікірталас); Техника т ү рлерімен (компьютермен);

Алтын ережелер Басқалар сөйлеп жатқанда сөзін бөлмеңіз.Өзіңіздің кезегіңізді күтіңіз. Егер бірдеңе айтқыңыз келсе, қолыңызды көтеріңіз.Кімнің және қашан сөйлейтінін оқытушы таңдайды. Идеяларды айтқан адамдарды емес, идеялардың өзін сынаңыз. (Жеке басқа тіл тигізбеңіз.) Әркімнің де пікір білдіруге құқығы бар, сондықтан өте ұзақ сөйлемеңіз. Кез келген пікірді қарсы алыңыз. Кей жағдайда ең жақсы идеялар талқылау барысында туындайды. Оқытушы біздің құқығымызды қорғайды және біздің жұмысымызға бағыт береді.

1. Ұқ састы қ немесе айырмашылы қ Б ұ л тапсырмада о қ ушылар ғ а екі о қ и ғ аны қ арастыру ұ сынылады ж ә не оларды ң қ ай белгілері ұқ сас, қ ай белгілері ө згеше екендіктерін жазулары керек. Мысалы: Абай мен Ыбырайды ң ұқ састы ғ ы мен айырмашылы ғ ын жазу немесе айту. (Ж ұ ппен ж ұ мыс)

2.Салалау (ранжирование) Б ұ л тапсырманы орындау кезінде о қ ушылардан бір қ атар пайымдауларды қ арастыруларын, оларды ң ә р қ айсысыны ң бас қ алармен салыстыр ғ анда ғ ы ма ң ыздылы ғ ына немесе құ ндылы қ тарына қ атысты ғ ын аны қ тау талап етіледі.О қ ушыларды ң ә р т ү рлі дайынды қ де ң гейлеріне байланысты оларды ң пікірлерінде де айырмашылы қ тар болады, ө здеріні ң к ө з қ арастарын т ү сіндіру барысында ж ә не бас қ аларды ң к ө з қ арасымен танысу ар қ ылы олар м ә селені тере ң ірек ә рі ж ү йелі т ү рде т ү сінеді. Тапсырма: Мен ү шін не ма ң ызды? Тіл / ана / білім / кітап / халы қ Осы тізімнен 3 с ө зді та ң дап алып, оларды сіз ү шін ма ң ыздылы ғ ы жа ғ ынан орналастыры ң ыз.

3.С ә йкестікті іздеу. Б ұ л тапсырманы орындау барысында о қ ушылардан с ө здерге немесе т ү сініктерге с ә йкес сипаттамаларын аны қ тау талап етіледі.Б ұ л тапсырманы о қ ушылар қ иын м ә тінмен таныспас б ұ рын берген д ұ рыс.Б ұ л ұғ ымдарды ң ма ғ ынасын бекіту ү шін берілетін жа қ сы тапсырма. Тапсырма С ә йкестікті іздеу Адамны ң ме ң герген білімі мен т ә жірибесін ә р т ү рлі ө мірлік жа ғ даяттар да қ олдана алу. фасилитация Ал ғ аш қ арапайым ж ә не белгілі тапсырмаларды орындау ғ а қ ызы қ тыру. компетенттілілік

4.Беделбелгі (рейтинг) О қ ушылардан ба ғ а т ү рінде берілген бір қ атар пайымдаулар мен критерийлерді ң де ң гейлерін қ арастыру талап етіледі.Олар ә р т ү рлі пайымдауларды қ андай де ң гейге жат қ ызу керектігін шешу керек.( Ә бден келісемін, келісемін, білмеймін, келіспеймін, м ү лдем келіспеймін) Тапсырма Бірігіп ж ұ мыс істеу пікірлермені ң пікірім 1О қ ушыларды ң топтарда бірігіп ж ұ мыс істеуі м ұғ алім ү шін қ иын ғ а со ғ уы м ү мкін, біра қ қ ызы ғ ы да мол. 2Бірге ж ұ мыс істеу ар қ алы біз бас қ а о қ ушыларды ң да ойын біле аламыз. 3Бірігіп ж ұ мыс істеуді ң е ң басты шарты – ты ң дай білу.

5.Жіктеу Бұл тапсырмада оқушыларға бірқатар пікірлерді жіктеу ұсынылады.Нәтижесінде олар ұсынылған критерийлердің мағынасы туралы көбірек білетін болады.Мұндай жаттығулар жиі пікірталастар туындатады және оқушыларға ұқсас, бірақ қарама - қайшы ұғымдарды түсіну үшін пайдалы. Тапсырма Жіктеу Санаттар: бастауыш / баяндауыш / пысықтауыш / анықтауыш / толықтауыш Жаз / мен / көру / білген адам / мақтаншақ / Асыл

6.Қорытындылау Бұл тапсырмада оқушылар шешуші сәттерді анықтап, әртүрлі тәсілдермен оларды орындап жазулары қажет.Қорытылған ақпараттар тізім, шығарма, кесте, график, сызба т.б. түрінде болуы мүмкін. Тапсырма: Сүйікті ертегілер Қызыл телпек туралы ертегіні оқып шығып, мазмұны бойынша үш сурет салыңыз да, қорытынды ретінде бірнеше сөйлем жазыңыз.Бірінші суретте және сөйлемде ертегінің басы, екіншісінде – оқиғаның дамуы, үшіншісінде – ертегінің аяқталуы көрсетілуі тиіс.

7.Дұрыс/бұрыс Бұл тапсырманы орындауда оқушылар тұжырымдарға зер салып, олардың дұрыс немесе бұрыстығын шешеді.Бұл ескі ұғымдарды бекітіп, оқушыларды негізгі құжаттардағы қажетті жауаптарды іздеуге жұмылдырудың және олардың түсініктерін тексерудің жақсы тәсілі болуы мүмкін.Әдетте осының нәтижесінде көптеген пікірталастар туындайды. Бұл тапсырманы орындауда оқушылар тұжырымдарға зер салып, олардың дұрыс немесе бұрыстығын шешеді.Бұл ескі ұғымдарды бекітіп, оқушыларды негізгі құжаттардағы қажетті жауаптарды іздеуге жұмылдырудың және олардың түсініктерін тексерудің жақсы тәсілі болуы мүмкін.Әдетте осының нәтижесінде көптеген пікірталастар туындайды. Тапсырма Дұрыс па? Тапсырма Дұрыс па? Пікірлердұрыс/бұрыс 1 Бала экономикалық қанаушылықтан қорғану құқығын иеленеді. 2 Біздің ауылдың/қаланың барлық адамдары еңбексүйгіш. 3 Заң алдында барлығы тең. 4 О.Сүлейменов Қазақстанда тұрады

8.Д ұ рыс немесе ө згертуді талап етеді. Б ұ л тапсырманы орындау барысында о қ ушылар пайымдауларды қ арастыра отырып, оларды ң д ұ рысты ғ ын шешеді.Д ұ рыс емес бол ғ ан жа ғ дайда оларды д ұ рыс болатындай етіп к ө шіріп жазулары керек.Б ұ л тапсырма о қ ушыларды ң ұ сыныл ғ ан пайымдауларды ң ма ғ ынасын аны қ тау ғ а ба ғ ыттал ғ ан. Ө з кезегінде ол ө мір мен теорияны жа қ ындату ғ а жа қ сы к ө мектеседі.Ол д ұ рыс/б ұ рыс т ү ріндегі қ арапайым тапсырмалдар ғ а қ ара ғ анда, а қ ыл – ой ж ұ мысын талап етеді. Тапсырма: Қ ателерді т ү зеу Т ө менде берілген с ө йлмдер д ұ рыс па? Егер д ұ рыс болмаса, д ұ рыс болатындай етіп қ айтадан жазы ң ыздар. 1.Велосипедті ң екі ая ғ ы бар. 2.Сиыр ш ө п береді ж ә не с ү т жейді. 3.Бізді ң ауылда кітапхана бар, біра қ полиция б ө лімі жо қ.

9.Зерттеу ж ә не есеп беру. Б ұ л тапсырманы орындау ү шін о қ ушылар олардан не талап етіліп отыр ғ анын жа қ сы т ү сініп, кейіннен ө здеріні ң ортасында зерттеу ж ү ргізулері қ ажет.Егер барлы қ қ ажетті а қ паратты ө з қ о ғ амдасты ғ ы ң ызда ғ ы адамдармен әң гімелесу ар қ ылы ала алатын болса ң ыз тіпті ж ө н болады.Жасал ғ ан ж ұ мыс туралы есепті шы ғ арма, кесте немесе баяндама т ү рінде беруге болады. Тапсырма: Ө мір с ү ру салты Ө зі ң ізді ң ата - ә же ң ізден оларды ң жасты қ ша қ та ғ ы ө мір с ү ру салтымен сізді ң ө мір с ү ру салты ң ызды ң айырмашылы ғ ын с ұ ра ң ыз.С ұ рай н ә тижесі бойынша есептеме жазы ң ыз.

10.Р ө лдік ойын Б ұ л тапсырманы ж ү зеге асыру ү шін о қ ушылар белгілі бір р ө лді орындауы керек.Мысалы, олар ө здерін ә кімдік қ ызметкер ретінде елестетіп к ө рсін.Б ұ л тапсырманы орындау қ иын ғ а со ғ уы м ү мкін, сонды қ тан оны бермес б ұ рын о қ ушыларды та қ ырыппен, р ө лмен ж ә не қ арым – қ атынас ә дісімен тияна қ ты т ү рде таныстыру қ ажет.Біра қ, егер б ұ л тапсырма ойда ғ ыдай орындалатын болса, ә сіресе о қ ушылар со ң ында не бол ғ анын, не ү шін бол ғ анын тал қ ы ғ а салып, ты ң дайтын болса, оны ң тиімділігі артады. Тапсырма: Жеке адамдар арасында ғ ы дау- дамай Лена мен Ә сел сыныптас.Екеуінде ә дебиет п ә нінен бір – а қ о қ улы қ бар.Оларды ң арасында сол о қ улы қ пен саба ққ а бірінші болып кім дайындалу керектігі жайында дау туды.Ол аз бол ғ андай, м ұғ алім де тапсырманы ерте ң ге берді.

Ма қ сат – о қ ып ү йрену Интерактивті ә дісті ң тиімділігі: : Ө зі ң е деген сенімділікке т ә рбиелейді; Шешендік ө нері да ғ дылары қ алыптасады; Ты ң дай білуге ү йретеді; Танымдылы қ ты ң ма ң ызын т ү сінуге к ө мектеседі ( ү немі абсолюттік шынды қ бола бермейді); Сыни ойлау ғ а да ғ дыланады; Ө з пікіріні ң айту құқ ы ғ ыны ң бар екенін сезінеді; Пікірлерді ң сан алуан болатынды ғ ын жа қ сыра қ т ү сінеді; Осыны ң б ә рі О қ у шеберлігі идеясына саяды. О қ у шеберлігі – б ұ л барлы қ даму ү стіндегі ж ә не озы қ елдерді ң азаматтарына қ ажетті ой еркіндігі болып табылатын да ғ ды.