15 ођо: 11 уол, 4 кыыс

Ийэлэр 6,6% - үрдүк 20% - орто анал 40% - орто проф. 26,6% - орто уопсай Ађалар 11,1% - үрдүк 11,1% - орто анал 11,1% - орто проф. 66,6% - орто уопсай 26,6% 40% 20% 6,6% 11,1% 66,6% Толору дьиэ кэргэн – 9, сођотох т ө р ө ппүттээх – 6 Элбэх ођолоох - 14

Дьиэтээђи библиотека – 100% Сельскай библиотекађа сылдьар – 60% Оскуола библиотекатыгар сылдьар – 100% Дьиэ кэргэнинэн аађыы: Ийэлэри кытта – 46,6% Ађалары кытта – 22,2% Кэскил хаһыакка сурутуу – 100%

Сахалыы аађарын ордорор ођо ахсаана – 7; Литературнай геройу холобур оңостуон бађарар ођо ахсаана – 13.

«Литературнай геройдар, биирдиилээн дьон олохторун холобурун үтүө суолун иңэринии».

Нэһилиэнньэ, дьон-сэргэ, ыччат өй-санаа, духовнай сайдыы өттүттэн уопсай сатарыйыыта; Төрөппүт ођону иитэн таһаарарыгар педагогическай сыһыана намыһађа, сахалыы уус- уран айымньыны аађыыта ађыйааһына.

Ођо үтүө киһи буола иитиллэн тахсарыгар кылаас салайааччыта, ођо бэйэтэ төрөппүттэрдиин бииргэ сомођолоһон үлэлээһинэ.

Үөрэнээччи билиилээх, өй-санаа өттүнэн сайдыылаах, чэгиэн-чэбдик туруктаах, баай-кэрэ дууһалаах буола улаатан тахсарын ситиһии.

Хас биирдии ођо уус-уран айымньы ис хоһоонун нөңүө уонна кэрэ кэпсээн буолар дьоннорбут бастың холобурдарынан олођун салайтардађына, кини баай дууһалаах, сырдык санаалаах, киһи быһыытынан сиэрдээх Үтүө Киһи буолуођа.

кылаас салайааччыта – ођо – төрөппүт мэлдьи уопсай тылы булан, ыкса сибээстээхтик үлэлээтэхтэринэ; ођо айымньы уобарастарын ырытан, биирдиилээн дьон олохторун билсиһэн, толкуйдаан бэйэтин бэйэтэ ииттиннэђинэ; олоххо активнай позицияланнађына.

Төрүччү оңоробут. Дьикти дьылђалаах урууларбыт. Аймахтарбыт суолларын аан дойдуну анаарабыт. Бурдук үүннэрии – саха ыалын биир сүдү дьарыга. Ас. Өбүгэ аһа. Дьылђаң илииң иһигэр. Идэни сөпкө талыы – олох суолун оңостуу. Сатађай оскуолатын историята. Кинигэ баар – бараммат баай. Ырыа – олох аргыһа. Литературнай айымньы – олох үөрэђэ. Сибэкки – олох киэргэлэ. Бэчээт историята. Сандалы битэмииннээх астара. Табаах – дьаат! Тустуу - өбүгэлэр оонньуулара о д.а.

Д.К.Сивцев – Суорун Омоллоон Чүөчээски кэпсээнин аађан баран Уоруу – сор суола диэн темађа санаа атастаһыытын ыыттыбыт. Саха поэттарын хоһооннорун аађыы түмүгүнэн Сахам тыла диэн темађа аһађас уруок барда. Кылаас түөрт бөлөђүнэн үлэлээтэ: артистар, художниктар, журналистар, дьүүллүүр сүбэ. Уруок ис хоһоонунан ырытыһыы буолла. Төрөөбүт тыл, сурук-бичик нэдиэлэтигэр аналлаах литературнай викторинађа кытынныбыт. Иван Гоголев – Кындыл олођун, айар үлэтин сырдатар презентация оңордубут. Хара кыталык романыттан быһа тардан инсценировкађа кытынныбыт. Улуу Кыайыы 65 сылыгар аналлаах викторинађа кытынныбыт. Көрдөөһүн үлэ хайысхатынан ахтыылары хомуйдубут. Республикатаађы Кэскил хаһыат ыыппыт уруһуй куонкуруһугар кытынныбыт.

Оскуола, нэһилиэк иһинэн ыытыллар таһымнаах мероприятиеларга кыттыы; Тематическай бэсиэдэлэри истии; Сыл ахсын аһађас кылаас чаастарын утумнаахтык ыытыы; Хас биирдии ођо личность диэн өйдөбүлтэн тахсан, үөрэнээччи хайысхалаах үлэтин аттарыы; (предметнэй олимпиадаларга кыттыы, докладтары суруйан, наукађа сыстыы, научнай-практическай конференцияларга кыттыы, айар дьођуру сайыннарыы, тематическай кэпсэтиилэри, диспуттары салайан ыытыы о д.а.); Үлэлиир тема ис хоһоонунан салайтаран музейдарга сылдьыы, олохтоох библиотеканы, культура дьиэтин кытта ситимнээх үлэни тэрийии; Үөрэнээччи көхтөөх буолуутун күүһүрдүү.(Мотивация в учении школьников).

1. Иитэр үлэ өттүнэн: киһилии сиэрдээх, үтүө майгылаах киһини иитэн таһаарыы; өбүгэлэр өйдөбүллэрин үйэтитии; кэрэни, сырдыгы, үтүөнү өйдөтүү; үүнэр көлүөнэни олоххо иитэр сыаллаах кылаас салайааччыта, үөрэнээччи, төрөппүт икки ардыларыгар духовнай сыһыаннаһыы үөскээһинин тэрийии; үөрэнээччи ис күүһүңгэр эрэллээх, киһи быһыытынан үтүө өрүттэрдээх буолан тахсарыгар оруоллаах.

хас биирдии уруок, кылаас чааһа тематыттан көрөн олођу сыаналыыр ис хоһоонноох; ыытыллар мероприятие, ођолор үлэлэрэ – ийэ тыл оруолун үрдэтэр таһымнаах; аһађас кылаас чаастарын, уруоктар, тематическай бэсиэдэлэр ис хоһооннорун тиэрдэргэ саңаттан саңа сонун ньымалары киллэрии; айымньы геройугар тапталы иңэрии, суруйааччы туһунан өйдөбүлү, интэриэһи үөскэтии; үөрэнээччи теоретическай таһымын үрдэтии, билиитин-көрүүтүн сайыннарыы.