С Ө Ж Тақырыбы: Плеврит. Орындаған: топ студенттері Тексерген: Стабаева Л.М. Орындаған: топ студенттері Тексерген: Стабаева Л.М. Қарағанды 2014ж. Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Патологиялық анатомия және сот медицина кафедрасы

Жоспар: I.Кіріспе. II.Негізгі бөлім: Плеврит анықтамасы Плеврит анықтамасы Этиологиясы Этиологиясы Классификациясы Классификациясы Патоморфологиялық сипаттамасы Патоморфологиялық сипаттамасы Ақыры. Асқынулары. Ақыры. Асқынулары. I.Қорытынды. II.Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе Ө кпе қ абы (pleura) - ө кпелерді қаптап тұратын шырышты қабықша болып табылады және кеуде қуысының қабырғаларын төсеп тұрады. Плевра жапырақшалары (париетальды, висцеральды) арасында қалыпты жағдайда мл. сұйықтық болады. Ө кпе қ абы (pleura) - ө кпелерді қаптап тұратын шырышты қабықша болып табылады және кеуде қуысының қабырғаларын төсеп тұрады. Плевра жапырақшалары (париетальды, висцеральды) арасында қалыпты жағдайда мл. сұйықтық болады.

Плеврит кеуде қуысының сірлі қабықшаларының қабынуы. Өкпеқап қуысында сұйықтықтың жиналуынан пайда болады және өкпе инфарктісі, гангрена, өкпе қабынуы мен туберкулезі салдарынан дамитын ауру болып табылады. Қабыну дамуының жиі себептеріне суық тию, сирек кеуде қуысының жарақаттануы және іш қуысы ағзаларының аурулары жатады.

Этиологиясы Плевриттің пайда болуына өкпе қабынуының және лимфа бездерінің асқынуы, ревматизм, әр түрлі ісік және аллергиялық аурулар немесе көкірек қуысының жарақаттары әсер етеді. Плевриттің пайда болуына өкпе қабынуының және лимфа бездерінің асқынуы, ревматизм, әр түрлі ісік және аллергиялық аурулар немесе көкірек қуысының жарақаттары әсер етеді. инфекциялық бейинфекциялық Пайда болған себебіне байланысты плеврит инфекциялық және бейинфекциялық болып жіктеледі. I. Инфекциялық плеврит себептеріне: 1.Бактериалық инфекция (пневмококк, стафилококк, грамм теріс бактериялар және т.б.) 1.Бактериалық инфекция (пневмококк, стафилококк, грамм теріс бактериялар және т.б.) 2.Вирусты, риккетсиозды және микоплазмалық қоздырғыштар. 2.Вирусты, риккетсиозды және микоплазмалық қоздырғыштар. 3.Саңырауқұлақтар (кандидамикоз, кокцидиоидоз, бластомикоз). 3.Саңырауқұлақтар (кандидамикоз, кокцидиоидоз, бластомикоз). 4. Туберкулез. 4. Туберкулез. 5. Сифилис, бруцеллез, туляремия. 5. Сифилис, бруцеллез, туляремия.

II. Бейинфекциялық плеврит себептеріне: 1. Ісіктер( плевриттердің 40%-да): а) біріншілік плевра ісіктері; б)қатерлі ісіктің плевраға метастаздануы; в) лимфогранулематоз, лимфосаркома және басқа да лимфомалар ; 1. Ісіктер( плевриттердің 40%-да): а) біріншілік плевра ісіктері; б)қатерлі ісіктің плевраға метастаздануы; в) лимфогранулематоз, лимфосаркома және басқа да лимфомалар ; 2. Дәнекер тінінің жүйелік аурулары (дерматомиозит, склеродермия, ревматоидты артрит, ревматизм). 2. Дәнекер тінінің жүйелік аурулары (дерматомиозит, склеродермия, ревматоидты артрит, ревматизм). 3. Жүйелік васкулиттер( периартериит және т.б.). 3. Жүйелік васкулиттер( периартериит және т.б.). 4.Жарақат және опепрациялық аурулар. 4.Жарақат және опепрациялық аурулар. 5. Өкпе артериясының тромбэмболиясы, өкпе инфарктісі. 5. Өкпе артериясының тромбэмболиясы, өкпе инфарктісі. 6. Басқа себептеріне: панкреатит, лейкоз, геморрагиялық диатез және т.б. 6. Басқа себептеріне: панкреатит, лейкоз, геморрагиялық диатез және т.б.

Классификациясы I. Этиологиясына қарай: 1. Инфекциялық. 2. Бейинфекциялық Идиопатиялық (этиологиясы белгісіз). II. Экссудат құрамыны байланысты: 1. Фибринозді. 2. Сірлі. 3. Сірлі-фибринді 4. Іріңді. 6. Геморрагиялық. 7. Эозинофильді. 8.Холестеринді.9.Хилезді.

III. Ағымы бойынша: 1. Жедел. 2.Жеделдеу. 3.Созылмалы. IV. Орналасуы бойынша:. Диффузды. Осумкованный: а) апикалді б) пристеночный в) қабырға-диафрагмалық г) диафрагмалық д) парамедиастиналді е) бөлікаралық

Плевриттің негізгі формаларына: Плевриттің негізгі формаларына: I.Құрғақ немесе фибринді II.Ылғалды немесе экссудативті III.Іріңді плеврит жатады.

Құрғақ плеврит Көбінесе, Көбінесе, құрғақ плеврит кезіндегі қабыну реакциясы туберкулездік үрдістің өкпедегі немесе кеудеішілік лимфалық түйіндердегі асқынуынан болады. Сирек жағдайда, Сирек жағдайда, құрғақ плеврит созылмалы және жедел инфекциондық аурудың нәтижесінде дамиды(бруцеллез және т.б).Сонымен қатар,плевриттің дамуы ревматизм,коллагеноз,инфаркт, өкпе ісігі кезінде байқалуы мүмкін.

Құрғақ плевриттің дамуының негізінде париеталды және висвисцералды жапырақшалардың кабыну үрдісі жатыр. Ол гиперемияның пайда болуымен, плевраның ісінуімен, плевраның қалыңдауына әкеп соқтырады. Плевраның жабынды мезотелийінің бүтіндігі бұзылады. Плевраның бетін фибринді қабыршық жабады, оған сұйықтық араласпайды. Патологиялық үрдістің ары қарай дамуы массивті шварт қалыптасуына әкелуі мүмкін.

Экссудатты плеврит Этиологиясы сан алуан. Бейинфекциялық кабыну нәтижесінде, сирек, коллагенді аурулар кезінде және кейбір дәрілерді қабылдаған соң экссудат плевралық куыста жиналады. Хилоторакс – лимфаның көкірек қуысына жиналуы: көкіректік өзектер зақымдалғанда дамиды. Жиі оның себебіне жарақат, сирек ол өкпе рагінін қатерлі ісігінің өсуі болып табылады.

Іріңді плеврит Іріңді плевритті стаффилококктар, пневмококктар, стрептококктар тудыруы мүмкін. Кейде, сирек жағдайда, протейді және ішек таяқшалары да тудырады. Дамуы Ағзаға контакты жолмен субплевралық орналасқан өкпенің қоздырғыш пневмониялық ошақтарынан түседі. Гематогенді жолмен қоздырғыш әр түрлі инфекция ошақтарынан өтеді (остеомиелитте,ортаңғы құлақтың қабынуында,, іріңді аппендицитте, перитонитте) біріншілік іріңді плеврит сирек дамиды. Іріңді плевритте фибринді отложение плеврада бегілі бір қалыңдыққа дейін. Кенеттен қан тамырларының қанмен толуынан, плевра бетінде кішкене қан құйылған ошақтар байқалады.

Көрсетілген макро- және микро- препаратта сол жақ өкпенің өзгеруін байқаймыз(альвеолада фибринді-іріңді экссудаттың жиналуы,төменгі бөлігі қара- қызыл ).Сонымен қатар плевра беткейінде фибриннің,эритроциттердің,лейкоциттердің жиналғанын көреміз.

Асқынуы Толық емделмеу нәтижесінде ағзада плевриттің асқынулары болады.Оған жатады:плеврааралық бірігу(плевра жапырақшаларының арасында),кеуде клеткасының деформациясы(қозғалысының шектелуі),бронхоэктаз(бронх аумағының үлкеуі),омыртқа жотасын кеуде бөлімінің сколиозы. Кеуде қуысындағы экссудат іріңді болса, плевралық эмпиема дамығанының белгісі. Эмпиема ұзаққа созылса, висцеральдық және париетальдық плевра қалыңдап, ізбестенеді, ондағы ірің қойылып, қабықпен шектеледі: кейде жыланкөздер қалыптасады. Плевраны карцинома зақымдаса, кеуде қуысына кейде гемморрагиялы экссудат жиналады. Фибринді экссудатты бірікпелер жайлап плевра қалыңдайды. Кейде кеуденің қуысы мүлде бітеліп( әсіресе туберкулездік плевритпен), оның тыртық жайлаған жерлері ізбестенеді.

Ақыры Ақырында дамуы мүмкін: Ақырында дамуы мүмкін:өкпеқап кальцинозы,тыныс алу жеткіліксіздігі,өкпе қозғалыс шектелуі. Инфекциялық плеврит өкпеқап қуысында іріңді сұйықтықтың тузілуіне алып келеді.Бұл жағдайда дереу хирургиялық араласу қажет.

Қорытынды. Өкпе рагымен аурушылық мөлшері Қазақстанда 1970 – 1995 жылдары арасында екі есеге өсті, ол басқа ағзалардағы қатерлі ісіктер арасында 1985 жылдан бастап бірінші орынға шықты. Онымен ауыл тұрғындарына қарағанда қаладағылар екі есе жиі, әйелдермен салыстырғанда ерлер 4 – 5 есе жиі ауырады.

Пайдаланылған әдебиеттер. В.В.Серов Патологиялық анатомия, 1998 ж. А.И.Струков Патологиялық анатомия, ІІ том, 1998 ж. Н. В. Путов, 1984 Интернет желісі

Зейін қойып тыңдағандарыңызға рахмет!