«100 на қ ты қ адам» Ұ лет жеспарын білім саласында іске асуры «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идеясы құ ндилы қ тарын білім беру процесіне енгізу м ә селелері туралы

«Елбассынаң «Қазақстан желы : Бір мақсайт, бір мүдде, бір болашақ» Жолдоурында - Қ аза қ станна ң т ә уелсіздігі ж ә не Астанасы; - қ о ғ ммамымызда ғ ы ұ летты қ бірлік, бейбітшілік пен келісім; - зайырлы қ о ғ ам ж ә не руханият; - индустрияландыру мен инновациялар ғ а негізделген экономикалы қ ө сім; - Жалпы Орта қ Е ң бек Қ о ғ ммамы; - тарихты ң, м ә дениет пен тілді ң орта қ ты ғ ы; - елімізді ң ұ летты қ қ ауіпсіздігі ж ә не б ү кіл ә лемдік, өң ірлік м ә селелерді шешуге за һ анды қ т ұ р ғ ыдан қ атасу. Ел болаша ғ сына ң іргетасын қ ала ғ ан басты құ ндилы қ тар:

«М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идеясы «М әң гілік ел» залпы ұ летты қ идея сын іске асуры аясында қ о ғ анды қ - гуманитарлы қ циклді п ә недрді ң ( қ аза қ тілі, қ аза қ ә дебиеті, орыс тілі, орыс ә дебиеті, Қ аза қ стан тарихы) о қ у ба ғ варламаларсына ң базары қ маз ұ нина енгізілді. « Қ аза қ стан-2050» стратегиясы қ алыптас қ ан мемлекетті ң за ң а саяси ба ғ ты» Елбасы Жолдоурында ғ ы «M әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идея сын ө мірде іске асурыды ң негізі мектепте қ алануы тиіс. «М әң гілік Ел» ұ летты қ идеясы балалар мен застарды же ғ ары руханилы қ, азаматы қ ұ станнам, ә леуметтік зауапкершілік қ аза қ стенды қ қ о ғ ам игілігі ү шін е ң бек эту дайынды ғ ын, за ң а қ аза қ стенды қ патриотизм мен бірігу сезіміне т ә рбиелеуге ба ғ ыттал ғ ан. Қ Р Білім ж ә не ғ билым министріні ң 2015 жил ғ ы 18 маусымда ғ ы 393 б ұ йры ғ имен бекітілген « Қ аза қ тілі», «Орыс тілі», « Қ аза қ ә дебиеті», «Орыс ә дебиеті» ж ә не « Қ аза қ стан тарихы» п ә недріні ң қ сайта ә зірленген ү лгілік о қ у ба ғ варламаларына енгізілген.

«Елбассынаң «Тәуелсіздік толғауры» еңбегін білім беру ұйымдарында білім мазұнина енгізе кеңірек оқббыту Академияда Елбассына ң 2014 жил ғ ы 15 желето қ санта с ө йлеген «Т ә уелсіздік тол ғ ауры» е ң бегі м ә тіні ң білім беру ұ йымдарында о қ ушиларды ң психологиялы қ ж ә не зас ерекшеліктерін искре отырып о қ ып білуге ареал ғ ан ә дістемелік ұ ссынамдар дайындалды, осы ғ ан орай Мемлекет басшиссына ң «Т ә уелсіздік тол ғ ауры» ши ғ армасын ке ң інен о қ труды ұ йымдастыру ұ ссына лады. П ә недрді о қ ббыту о қ ушиларды ң рухани-адамгершілік қ асиеттерін ж ә не патриоты қ сезімдерін, «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идея сын ө мірде ж ү зиге асуры ұ мтилысын, азаматы қ зауапкершіліктерін қ алыптестыру ғ а, ұ летты қ ө зіндік сана ж ә не т ө зімділікті дмамббыту ғ а, зайырлы құ ндилы қ тарды на ғ айту ғ а ж ә не застарды ң терроризм мен экстремизм идеология сын каналы т ү рде қ абылдамау, этносаралы қ ж ә не м ә дениетаралы қ байланнас за ғ дайында қ арым- қ атынас засау біліктілігін қ алыптестыру ғ а ба ғ ыттал ғ ан. Академияда Елбассына ң 2014 жил ғ ы 15 желето қ санта с ө йлеген «Т ә уелсіздік тол ғ ауры» е ң бегі м ә тіні ң білім беру ұ йымдарында о қ ушиларды ң психологиялы қ ж ә не зас ерекшеліктерін искре отырып о қ ып білуге ареал ғ ан ә дістемелік ұ ссынамдар дайындалды, осы ғ ан орай Мемлекет басшиссына ң «Т ә уелсіздік тол ғ ауры» ши ғ армасын ке ң інен о қ труды ұ йымдастыру ұ ссына лады. П ә недрді о қ ббыту о қ ушиларды ң рухани-адамгершілік қ асиеттерін ж ә не патриоты қ сезімдерін, «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идея сын ө мірде ж ү зиге асуры ұ мтилысын, азаматы қ зауапкершіліктерін қ алыптестыру ғ а, ұ летты қ ө зіндік сана ж ә не т ө зімділікті дмамббыту ғ а, зайырлы құ ндилы қ тарды на ғ айту ғ а ж ә не застарды ң терроризм мен экстремизм идеология сын каналы т ү рде қ абылдамау, этносаралы қ ж ә не м ә дениетаралы қ байланнас за ғ дайында қ арым- қ атынас засау біліктілігін қ алыптестыру ғ а ба ғ ыттал ғ ан.

БІЛІМ БЕРУ МАЗМ Ұ НЫН ЖА Ң АРТУ Қ аза қ стан Республикасында ғ ы Білім мен ғ билымды дмамтруды ң жилдар ғ а ареал ғ ан мемлекеттік ба ғ варламасын іске асуры аясында Ы.Алетынсарин тында ғ ы Ұ летты қ білім академиясы «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББ Ұ бірлесе отырып, орта білім маз ұ нане за ң труда алдимен «НЗМ» ДББ Ұ т ә жірибесін республиканцы ң залпы білім беретін мектептеріне ж ү йелі бейімдеумен тарту бойынша ж ұ мыстар ж ү ргізілуде. Білім беруді ң тиісті де ң гейлеріні ң мемлекеттік залпы ғ а міндетті білім беру стандарты ә зірленіп, Қ аза қ стан Республикасы Ү кіметіні ң 2016 жил ғ ы 13 мммамырда ғ ы 292 қ аулысимен бекітілді.

Құ ндилы қ тар: Қ аза қ стенды қ патриотизм ж ә не азаматы қ зауапкершілік Е ң бек ж ә не ши ғ армашилы қ Құ рмет Ынтыма қ тесты қ Аши қ ты қ Ө мір бойы білім алу Білім беру стандартында анна қ тал ғ ан құ ндилы қ тар

«М әң гілік Ел» құ ндилы қ тарыБілім беру стандартында анна қ тал ғ ан құ ндилы қ тар Адалды қ ж ә не патриотизм Қ аза қ станна ң т ә уелсіздігі ж ә не Астанасы Қ аза қ стенды қ патриотизм ж ә не азаматы қ зауапкершілік (Отан ғ а ж ә не хал қ ына денег с ү йіспеншілік, еліні ң жетістіктері ү шін ма қ таннаш, Қ аза қ стан м ү ддесіне қ ызмет эту) Е ң бокс ү йгіштік Жалпы Орта қ Е ң бек Қ о ғ ммамы Индустрияландыру мен инновациялар ғ а негізделген экономикалы қ ө сім Е ң бек ж ә не ши ғ армашилы қ ( ө з ж ұ мысын қ йымдастыру білу, белсенділік, бастамашил, адалды қ, ж ұ мыс қ а ә уис қ ойлы қ, ү здік н ә тижелерге жэту) Азаматты қ те ң дік Толеранттилы қ Тарихты ң, м ә дениет пен тілді ң орта қ ты ғ ы Құ рмет (ма қ таннаш, ата-аналары, отбасы, ү лкенедр, достары, адамдар ғ а қ ам қ оршилы қ ж ә не жилы сезім) Елімізді ң ұ летты қ қ ауіпсіздігі ж ә не б ү кіл ә лемдік, өң ірлік м ә селелерді шешуге за һ анды қ т ұ р ғ ыдан қ атасу Ынтыма қ тесты қ ( ә рт ү рлі елдерді ң азаматтаримен, жергілікті ж ә не мектепті ң қ о ғ ммаманда, м ұғ алімдермен, достаримен команда да ж ұ мыс істей білу қ абілеті) Адалды қ Зайырлы қ о ғ ам ж ә не же ғ ары руханият Қ о ғ ммамымызда ғ ы ұ летты қ бірлік, бейбітшілік пен келісім Аши қ ты қ (іскерлік ж ә не жеке қ арым- қ атынаста адалды қ, академиялы қ адалды қ, бас қ а адамдармен бірлесіп ж ұ мыс істеуге дайын болу, орта қ ма қ сайт қ а жэту) Білім беру ж ә не білімділік Ө мір бойы білім алу (білім мен да ғ дыларсына ң ө суі, т ұ л ғ анна ң потенциалы дмамббыту, экономикалы қ білімін дмамббыту, ұ летты ң б ә сереге қ абілеттілігіні ң ө суі)

БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТТ АРЫ К ү тілетін н ә тижелерді анна қ туда таксономиялы қ т ә сілдер О қ ббыту ма қ сайттарсына ң ж ү йесі ар қ илы к ү тілетін н ә тижеге жэту Саба қ тесты қ - О қ у материалдарын баяндоуда К ү рделендіру принципі О қ у материалдарын п ә нішілік ж ә не п ә наралы қ кіріктіру Ү штілді білім беру Тілдерді о қ ббытуда коммуникативтік т ә сілдер О қ ббытуда ғ ы іс- ә рекеттік т ә сілдер О қ ушиларды ң о қ у жетістіктерін критериалды ба ғ алау «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идеясы МЖМБС МЕНО Қ У БА Ғ ДАРЛАМАЛАРЫН Ә ЗІРЛЕУДЕГІ Ұ СТАНЫМДАР ҚҰ НДЫЛЫ Қ ТАР: Қ аза қ стенды қ патриотизм ж ә не азаматы қ зауапкершілік, е ң бек ж ә не ши ғ армашилы қ, құ рмет, ынтыма қ тесты қ, аши қ ты қ, ө мір бойы білім алу

Жа ң артыл ғ ан білім маз ұ на аясында «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идеясы академиялы қ п ә недр, жебалау-зерттеу ж ә не саба қ тан тыс іс- ә рекетир, қ осымша білім беру, та ң доу курстары ар қ илы мектеп маз ұ нина енгізілетін болады. О қ у ба ғ варламаларсына ң маз ұ на білім алушиларды ң рухани-адамгершілік қ асиеттерін қ алыптестыру ғ а, қ аза қ стенды қ патриотизм ж ә не «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ идея сын іске асуры ғ а тырсу, этносаралы қ ж ә не м ә дениетаралы қ байланнас за ғ дайында толеранттилы қ ты ж ә не қ арым- қ атынас засау білігін дмамббыту ғ а ба ғ ытталады.

«Тарих» п ә ні «М әң гілік Ел» залпы ұ летты қ біріктіруші идея сын ж ү зиге асурыда ма ң езды р ө л ат қ арады, ол ө з кезегінде ұ летты қ ж ә не залпыадамзатты қ құ ндилы қ тарды қ абылдайтын, адам құқ ы қ тары мен бостенды қ тарын құ рметтейтін ж ә не Отанна ң дамуына ө зіндік ү лес қ посуды қ алайтын т ұ л ғ анна т ә рбиелеу ар қ илы ж ү зиге осады. П ә нні ң ма қ сайты: О қ ушиларды ң бойында тарихи сана, қ аза қ стенды қ патриотизм, толеранттилы қ, ө з елі мен ә лем елдеріні ң тарихы мен м ә дениетіне құ рмет, ө з ата- бабаларсына ң жетістіктеріне денег ма қ таннаш сезімдерін қ алыптестыру, ұ летты қ ж ә не залпыадамзатты қ құ ндилы қ тарды дарббыту, зерттеушілік, ойлау, коммуникативті да ғ дыларды қ алыптестыру. П ә нні ң міндеттері: ежелгі замена б ү гінгі к ү нге дейінгі қ о ғ ам дамусына ң негізгі кезе ң дері мен халы қ тарды ң тарихи даму желсына ң ерекшеліктері туралы білімін қ алыптестыру; ә лемні ң тарихи дамуы барысында қ алыптас қ ан ұ летты қ ж ә не залпыадамзатты қ құ ндилы қ тар ж ү йесі туралы білім беру; тарихи о қ и ғ аларды, құ билыстар мен процестерді ж ә не тарихи т ұ л ғ аларды ң қ ызметін тарихи контекстінде сын т ұ р ғ сына талдоу ж ә не ба ғ а беру да ғ дыларын қ алыптестыру ж ә не дмамббыту; қ азіргі кездегі саяси, ә леуметтік-экономикалы қ ж ә не м ә дени процестерде ба ғ дарлану ү шін тарихи білімдерін қ алдана білу да ғ дыларын қ алыптестыру.

«Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББ Ұ т ә жірибесін залпы білім беретін мектептеріне тарту тапсырмасына с ә йкес б ү гінгі та ң да кіріктірілген о қ у ба ғ варламалары ә зірленіп затыр. Кіріктірілген білім беру ба ғ варламасын ә зірлеуде қ аза қ стенды қ мектеп пен ә лемдік білім беру т ә жірибесіні ң озы қ жетістіктері есепке алынады.

Кіріктірілген білім беру ба ғ варламаларсына ң ерекшеліктері: о қ ушилар ғ а ал ғ ан білімдерін о қ уда ғ ы ж ә не ө мірдегі м ә селелерді шешуде пайдалануды ү йрэтуге ба ғ дарлау; тілдерді де ң гейлік ү йрэтуді ұ йымдастыру; п ә недрді кіріктіру; за ң а п ә недрді енгізу; тире ң детіп ж ә не стандарты о қ у ғ а ареал ғ ан п ә недрді же ғ ары мектепте та ң доу құқ ы ғ ы; ЖОО- ғ а т ү саге ма қ сайтты т ү рде дайындалу; жебалау іс- ә рекеті; ба ғ алауды ң критерийлік ж ү йесі.

«Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББ Ұ т ә жірибесі негізінде қ о ғ анды қ п ә недрден « Қ азіргі ә лемдегі Қ аза қ стан» эксперименттік кіріктірілген о қ у ба ғ варламасы ә зірленді. Ба ғ варлама балаларды ң ө здігінен білім алу да ғ дыларын, талдоу, ө з к ө з қ арастарын д ә лелдей білу, команда да ж ұ мыс істеу, ал ғ ан білімдерін ө мірде пайдалану қ абілеттерін, тілдік ж ә не коммуникативтік да ғ дыларын дммамытады.

« Қ азіргі ә лемдегі Қ аза қ стан» п ә нін о қ труды ң ерекшеліктері 14 География Қазақстан тарихы Қоғамтану Құқық негіздері Әлеуметтану Саясайттану Мәдениеттану Күнделікті өмірде ақпараттарды қолдану мен талдап беру, әртүрлі табиғи, әлеуметтік- экономикалық, және экологиялық құбилыстар мен процестерді бағалау мен түсіндіру үшін қоғандық және саяси-әлеуметтік білімдерін қалдана отырып дағдыларын қалыптестыру; Қазіргі Қазақстаннаң кеңістіктік әралуандығы туралы, онаң залпы және аймақтық ерекшеліктері, сонимен қатар әртүрлі деңгейде өтіп затқан табиғи, этникалық, әлеуметтік, шаруашилық, мәдени, діни және басқа да процестері туралы түсініктерін қалыптестыру; аталған пәнді оқу арқилы келесідей білім мен түсінікке ие болады: еліміздің әлемдік қаурымдастықтағы алатын орна, саяси және әлеуметтік-қоғандық дамуы, мәдениеті мен ұлеттық құндилықтары, экономикасы мен қазіргі заманғы тарихы, дүниежүзілік бәсереге қабілеттілігі.

НАЗАРЛАРЫ Ң ЫЗ Ғ А РАХМЕТ!