Васіль Зуонак адзін з самых ведомых сучасных беларускіх поэтаў пакалення «шасцідзесятнікаў», на плечи якіх соння надзейна абапіраецца ўвесь шмат'ярусны гмах нацыянаяьнай літаратуры. Яны здолелі з немалым доспехам праявіць себе ва ўсіх яе відах і жанрах.
Як становяцца поэтамі? Кажуць, што поэтамі нараджаюцца. Магчыма. Васіль Зуонак адзін з самых ведомых сучасных беларускіх поэтаў адказвае на гэта пытанне так: 3 тобою не спраўлялі мы заручын, Сватоў не засылаў я. Ты сама Прыйшла аднойчы песняю нягучнай... I з хвілі той спокою мне нема...
Васіль Васільевіч Зуонак нарадзіўся 3 чэрвеня 1935 г. у вёсцы Мачулішча Крупскага раона Мінскай вобласці у сялянскай сям'і. Бацькі працавалі па гаспадарцы аралі, сеялі, збіралі ўраджай. Сын спасціг селянскую навуку рана, быў і пастушком, і касцом, і аратым, і малацьбітом. Касіць? Давай. Араць? Будзь ласкаў: Трымала плуг рука мая... У пяць цапоў не ў ладкі пляскау У тым, сорок чацвёртым, я. («На сэрцы неспокою камень...») Паэзію не выбіраюць яна сама выбірае. 3 Васілём Зуонкам гэта здарылася яшчэ ў школьные гады, калі свет упершыню адкрыўся перед ім у сваім перша родным блеску і харастве, натуральнасці фарбаў жыццёвай прыгажосці, прымусіў дзівіцца земной красе.
Жыццёвы шлях поэта Пару дзяцінства азмрочыла война, якая потом не раз адгукнецца ў творах. Яна пакінула трагічны след у души на ўсё яго астатняе жыццё... Да войны пайсці ў школу не давялося, але чытаць і пісань навучыўся рана, яшчэ да школы. У 1944 г. прыйшло вызваленне, расчыніла дзверы Мачулішчанская пачатковая школа, яркую Васіль Зуонак скончыў фарсіраваным темпам за два гады. Тады ж захапіўся паэзіяй, пачаў пісаць верши сам. Тыя, каму юны поэт адважыўся паказаць свае першыя «спробы пера», раілі вучыцца. Пасля заканчэння Узнацкай сямігодкі бацька Васіль Захаравіч адвёз сына ў Барысаў там было педвучылішча. На развітанне даў некалькі чырвонцаў. У Барысаве творчая дзейнасць маладога поэта працягвалася далей. Тут он убачыў свае верши надрукаванымі ў раоннай газете. Скончыўшы педвучылішча, з дыпломам выдатніка, он апынуўся ў Мінску на аддзяленні журналістыкі Белдзяржуніверсітэта і з самого початку універсітэцкай в учебы трапіў ў літаратурнае асяроддзе, жыў у адным інтэрнаце з будучымі пісьменнікамі:Вячаславам Адамчыкам, Міколам Арочкам, Рыгорам Барадуліным, Сымонам Блатуном, Генадзем Бураўкіным, Анатолем Вярцінскім, Леанідам Гаўрылкіным, Нілам Гілевічам, Віктарам Карамазавым, Арсенем Лісам, Міхасём Стральцовым, Барысам Сачанкам.
Савецкі перыяд творчасці Пасля заканчэння ў 1959 г. універсітэта малады журналіст пайшоў працаваць у газету «Рабочае юнацтва», а затем «Піянер Беларусі». З 1966 г. па 1972 г. – намеснік галоўнага рэдактара часопіса Маладосць. З 1972 г. – галоўны рэдактар часопіса Бярозка. Быў членам КПСС. Зяўляецца кандидатам філалагічных навук.
Паэзія для дзяцей Праца ў дзіцячых выданных абудзіла ў ім захапленне паэзіяй для дзяцей, і он сам пачаў для іх пісаць. Пачалі выходзіць кнігі «Вясёлы калаўрот» (1965). «Жылі-былі пад водой» (1969), «Сонечны клубочек» (1974). Вы не бачылі, сябры, Зоркі выпалі у бары. Дзе ні глянешь, на поляне Усё гарыць чырвоным ззяннем Пад лістамі, ля пянькоў Сотні зыркіх аганькоў.
Бадзірог, Бадзірог Не пускает за порог: Дзеці ў хаце туляцца, А он ідзе па вуліцы, Бэкае і мэкае, Ледзь не кукарэкае, Уцякайце кто коды Ад рагатае беды!.. Раптам бачыць Бадзірог Новыя вороты I з усіх чатырох, I з усёй ахвотай: «Што хіба я не баран?!» Паімчаўся на таран! Ну а потом Што было там? Зараз вам усё скажу: Дзве прабоіны у воротах І аўчынка на кожух. Зуонак пісаў выдатныя верши для дзяцей. « Бадзірог »
Першы зборнік «дарослай» лірыкі «Крэсіва» з'явіўся ў 1966 г. Ён адкрываўся наступным вершам: Мільоны год. мільоны год Да сонца 3 цемсні ірвуся. Мільоны год, мільоны год Іду. Іду I не спынюся На ніве смерці і жыцця Мне вечна юным бишь аратым. Бо ўсіх пачаткаў Я працяг I ўсіх працягаў Я початок.
Паэзія В. Зуонка рознымі шляхамі, але ўвесь час развіваецца па лініі ўзбагачэння духоўнага свету лірычнага героя. Лірыка кахання дапамагае глыбой і паўней адчуць і пазнаць багацце души і прыгажосць чалавечых адносін у іх унутранаіі паўнаце і шматграннасці. Сюды можно аднесці такія верши як Абяцаю ночи бяссонныя..., Нахіляўся, як дзікі лясун..., Аднойчы і інш. Буду садам тваім па весне. Буду ў полі сцяжынкан забытой : Перапёлка на золку засне Прыбягай дажынаць сваё жита Буду цёплаю муравой На тваіх лугах - сенажацях. Буду ў Нёмана сіні сувой. Як русалку, цябе спавіваць я. Буду раніцай легкім дымком Над страхой тваёй віцца ў просінь. Буду ціхім дамавіком Сны жаданыя у хату прыносіць."' « Не бяжы, не уцячэш ад себе...»
Я знаю хлеб. Было ладункаў! 3 сурэпкай, з конскім шчаўлюком. 3 карой, з чырвонаю мядункай Ды з жалудовым крупчаком 3 сухой скарынкаю ваеннай. Што, як шынелік той, лубком, 3 бензінным духам пасля смены, 3 весельным солнечным хмельком... Пракіслы, ёлісты. гаркавы За усё на свете саладзей... Тэма войны ў творчасці В. Зуонка Сялянская основа не звужае грамадскія далягляды поэта, не аддзяляе яго ад іншых. 3 іншымі яго лучыць якраз асабіста перажитае і выпакутаванае. Гаворка ідзе пра нястачы ваеннай пары, вядомыя аўтару не з чужих вуснаў. Асабісты вопыт абумовіў яскравую вобразнасць, незвычайнае багацце мовы, канкрэтыку і эмацыянальнасць. Тэма народных выпрабаванняў у гады войны прысутнічае ў яго творчасці, пачынаючы з самых первых вершаў. Вайна са сваім трагізмам і героікай, драматизмам і самаадданай барацьбой народа за жыццё фарміравала светаўспрыманне поэта і ў многім вызначыла яго сучасны погляд на рэчы.
Асаблівая пяшчота да маці тех, кто не вярнуўся з войны: муж, адзіны сын... Гэтыя пачуцці сяжка передаць, але В.Зуонак па-майстэрску передае іх і ў рамках гучыць абяцанне не страціць здабытае нашымі продкамі. У якасці прыкладаў можно прывесці наступныя верши: З войны сустрэлі мацяркі сыноў..., Бо наваліўся б лістабой у маі..., Помнік і інш.
Прэміі і ўзнагароды : Лаўрэат прэміі Ленінскага комсомола Беларусі (1974) за кнігу вершаў « Сяліба » Дзяржаўная прэмія БССР імя Янкі Купалы (1982) за поэму « Маўчанне травы ». Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
Паэзія В. Зуонка – цікавая, смелая, глыбокая – круты палявы замес, настроены на багатым душэуным вопыце поэта. Тут знайшоў глыбокая адлюстраванне наш складаны век, перашыванні сучасніка, суровая память войны, узаемасувязь особы, природы і грамадства, працоўная мораль і этика сонняшняга человека, выявілася схільнасць поэта да маштабнага, асацыятыўна - ўзбуйнонага вобраза, яркіх фарбаў і колераў. У метафоры праўда зерня, да якой звяртаецца поэт, закладзена сутнасць яго мастакоўскай канцэпцыі, успрыманне свету, цікавасць да вытокаў, імкненне глядзець у корень.