С ү т ө німдерін ө ндіру технологиясы ж ә не са қ таланты қ ауіпсіздік шаралары Л. Н. ГУМИЛЕВ АТЫНДА Ғ Ы ЕУРАЗИЯ Ұ ЛТТЫ Қ УНИВЕРСИТЕТІ Ортсстындаған:Хамитов О.А. Қаббылдаған: Мухтаров А. К

КІРІСПЕ 1 Негізгі б ө лім 1.1 Сүт және сүт өнімдерін алуда сақталанты қауіпсіздік шаралары 1.2 Сүт және сүт өнімдерін өндіру (даттсстындау) кезінде оралдың қауіпсіздігіне қотбылатссын талаптар 1.3Датссын сүт өнімдерінің қауіпсіздігіне қотбылатссын талаптар 1.4 Сүт және сүт өнімдерін өндіру (даттсстындау) кезінде пайдаланнбылатссын ғимараттардың, құрилыстардың қауіпсіздігіне қотбылатссын талаптар 1.5 СҮТ ЛАБОРАТОРИЯСЫНДАҒЫ ЖҰМЫС ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ Қ ОРЫТЫНДЫ ПАЙДАЛАНЫЛ Ғ АН Ә ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ МАЗМ Ұ НЫ

С ү т ө ндірісі к ә сіпортсстындартсстында ж ұ мысшбыларды ң е ң бегін технохимиялы қ ба қ былау ботссынша ұ тымдастыруссына қ рай типтік жебамен іске осады. Онда ж ұ мыс орссынссын ұ тссынды жебалау мен ж ұ мысшбылар ғ а барссынша жа ғ дай жасау ж ә не е ң бек етуді жа қ сарту ботссынша ұ сссыныстар к ө рсетілген. Технохимиялы қ ба қ лауды талдау жасау ғ а уа қ ыт нормасы мен е ң бекті ұ тымдастыруды ң ғ билыми типтік шарттары к ө рсетілген. КІРІСПЕ

Тама қ тану қ ауіпсіздігі тема қ тану сапасссыны ң к ө рсеткіші болып санна лады. « Қ ауіпсіздік » ұғ мы биологиялы қ, физикалы қ ж ә не химиялы қ ә сер дегенді білдіреді. Химиялы қ қ ауіп – азы қ т ү лікте химиялы қ затратды ң араласуы. Е ң негізгі себебі ол ыдыстар даттсстындау кезіндегі адам денсаулы ғ ссына ә сер ететін химиялы қ қ оспаларды ң болуы. Физикалы қ қ ауіп – ө німді даттсстындау кезіндегі бас қ а да жена қ тарды ң т ү суі. Биологиялы қ қ ауіп – барлы қ та ғ ам т ү рі ботссынша ауру тудыратссын бактерияларды ң к ө беюі мен ө суіне жа ғ дайларды ң болуы. Адамдарды ң тема қ тан улануссыны ң басты себебі микробилогиялы қ ә сер болып таббылады. Та ғ ам қ ауіпсіздігі критика л қ ба қ былау н ү ктесіне байланнысты. КБН – ө ндірістік процесс статусы болып санна лады. ТЕХ. Қ АУІПСІЗДІК

1.1 СҮТ ЖӘНЕ СҮТ ӨНІМДЕРІН АЛУДА САҚТАЛАТЫН ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЫ

1.2 СҮТ ЖӘНЕ СҮТ ӨНІМДЕРІН ӨНДІРУ (ДАЙЫНДАУ) КЕЗІНДЕ ОЛАРДЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

1.3ДАЙЫН СҮТ ӨНІМДЕРІНІҢ ҚАУІПСІЗДІГІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

К ө рсеткіштер Сипаттемасы Сырт қ ы т ү рі ж ә не консистенция Т ү йіршіксіз біркелкі с ұ ты қ ты қ. Қ тантал ғ ан ж ә не смайлилы ғ ы же ғ ары с ү тек ареал ғ ан Д ә мі ж ә не иісі Қ оспасыз таза шикі с ү тек т ә н емс д ә мі мен иісі бар. Қ айнатбыл ғ ан с ү т ү шін же ғ ары пастеризация лан ғ ан д ә мі бар. Т ү сіА қ, сар ғ элт т ү стас қ айнатбыл ғ ан с ү тек - қ о ң ыр қ ай, смайлы емс с ү тек - к ө гілдірлеу т ү с Сүт сапасссына қотбылатссын талаптар Органикалық көрсеткіштер ботссынша сиыр сүті 1–ші кестеде көрсетілген талаптарға сәйкес болуы керек: Кесте – 1. Физико – химиялық көрсеткіштер ботссынша сиыр сүтің 4 – ші кестеде көрсетілген талаптарға сайт болуы керек:

1.4 СҮТ ЖӘНЕ СҮТ ӨНІМДЕРІН ӨНДІРУ (ДАЙЫНДАУ) КЕЗІНДЕ ПАЙДАЛАНЫЛАТЫН ҒИМАРАТТАРДЫҢ, ҚҰРЫЛЫСТАРДЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

1. Студенттер практикала қ ж ә не зертханналы қ саба қ тар ғ а тек а қ халатпен келуі керек. 2. Зертханнада темекі шегуге, тема қ ты, суды химиялы қ аспаптармен ішуге, химиялы қ затратды ң д ә мін таштып к ө руге қ ата ң тиым салссынады. 3. Құ рамтсстында ғ ы консервіленген затрат бар с ү т сссынамаларссына органолептикалы қ ба ғ алау ғ а тиым салссынады. 4. Құ рбыл ғ былар мен ажырат қ ыштарды м ұғ алімні ң р ұқ сатссынсыз қ осу ғ а ж ә не с ө ндіруге болмайды. Машиналар мен сепараторларды қ осу алдтсстында жа қ тсстында т ұ р ғ ан адамдар ғ а хабар алу керек. 5. Ә рбір реактив ү шін ө зіне ареал ғ ан орссын болу керек, ә сіресе б ұ л ережені к ү кірт қ ыш қ илы мен изоамил спиртіне қ артисты са қ тау керек, орал с ү тті ң смайлилы ғ ссын анны қ та ғ ппппппанда қ олданнады. 6. С ү т пен с ү т ө німдеріні ң смайлилы ғ ссын анны қ та ғ ппппппанда қ ата ң ережелер са қ тау керек. 6.1 Таза жубыл ғ ан, құ р ғ а қ май ө лшегіштер мен құ р ғ а қ иілімді жар қ ышты қ алдану керек. 6.2 Май ө лшегіштерді к ү кірт қ ыш қ илы мен изоамил спиртімен тек реактив тер т ұ р ғ ан жердь ғ анна толтыру керек. Зертханналы қ стол ғ а қ ыш қ былмен спиртек толы ыдыстарды қ об ғ а тиым салссынады. 6.3 Сілку алдтсстында жар қ ышты ң д ұ рысьь заббыл ғ анды ғ ссын қ фрау керек. Сілкігенде май ө лшегішті ө зі ң не ж ә не студенттерден алеша қ ұ стану керек. 6.4 Май ө лшегішті ты ғ ссынмен жар қ ппппппанда, сілкігенде, май ө лшемін санна ғ ппппппанда ж ә не май ө лшегішті аш қ ппппппанда оны ұ зартбыл ғ ан, с ү лгімен заббыл ғ ан жа ғ ссынан ұ стану қ ажет. 6.5 Жаббыл ғ ан са қ тамалы қ а қ па ғ ы бар ж ө нделмелі центрифуга мен ғ анна ж ұ мыс істеу керек. 6.6 Май ө лшегіштерді центрифуга ғ а қ арама - қ расы қ об керек, центрифуганны литрге қ оскар алдтсстында, ты ғ ссынмен пен б ү ркенішті ң д ұ рысьь заббыл ғ анссын тексеру керек. 6.7 Егер ж ұ мыс кезінде центрифуга трасбылдайтссын бокса, оны электр желісіне ө шіру керек. 6.8 Егер қ ыш қ был б ү ркенішке шашира ғ ан жа ғ да-да сумин жук қ ажет, седан кейін ас содасымен нитрлеу керек, седан со ң қ айтадан сумин жуады. Халат немсе киімге қ ыш қ был шашира ғ ан бокса, сумин жук қ ажет. 6.9 Май ө лшегіштен ши ққ ан к ү кірт қ ыш қ илссын арнаты ыдыс қ а құ ю керек. Қ ыш қ бдылды каннализациялы қ каннал ғ а құ ю ғ а қ ата ң тиым салссынады. 7. Жара қ ат ал ғ ппппппанда жара қ ат орнссын бриллиант ерітіндісі немсе йодпен с ү рту керек. 8. Саба қ кезінде студенттер зертханнада тазалы қ ты са қ тау керек. Химиялы қ аннализді ң со ң тсстында студен т ө з ж ұ мыс орнссын женау керек : реактив терді ортсстындарссына қ ряды, кір химиялы қ ыдыстарды жупы, кептіру орнссына қ ряды. 9. К ү йген жа ғ да-да к ү йіп қ ал ғ ан орссын ғ а спирт немсе марганцовка ғ а батырбыл ғ ан д ә кені қ об керек. 10. Құ рбыл ғ былар сссын ғ ан жа ғ да-да кін ә лі адам а қ ысссын т ө леуі қ ажет. С Ү Т ЛАБОРАТОРИЯСЫНДА Ғ Ы Ж Ұ МЫС Ж Ә НЕ Қ АУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ

1. Ма қ бажанова Х.. Х., Т ө лемісова Ж. К., Ес қ алиева Г. А., Адманова Г. Б., С ү т ж ә не с ү т ө німдеріні ң запасы мен қ ауіпсіздігін жетілдіру желдары. Жарши. – – Б Кугенев П. В., Молочное дело. Колос – с Дьяченко П. Ф., Коваленко М. С., Грищенко А. Д., Чеботарев А. И., Технология молока и молочных продуктов. Пищевая промышленность – с 4. Шепелев А. Ф., Печенежская И. А., Товароведение и экспертиза продовольственных товаров. Март 2004 – 600 с. 5. Бредихин С. А., Космодемьянский Ю. В., Юрин В. Н., Технология и техника переработки молока. Колос 2003 – 400 с. 6. Исин И. Б., Сирик В. И., Чекулаева Л. В., Технология молока и молочных продуктов. Пищевая промышленность 1973 – 376 с. 9. Бара қ баев Б., С ү т ж ә не с ү т та ғ амдары. Алматы : Қ айнар Производство молока и молочных продуктов. Санитарные правила и нормы. – М.: Информационно - издательский центр Госкомсанэпиднадзора России, 1996 – 80 с. ПАЙДАЛАНЫЛ Ғ АН Ә ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ