ХХ ғасырдың 30-жылдарындағы әлеуметтану ғылымының тағдыры Орындаған:

1. Әлеуметтану ғылымының панда болуы. 2. Әлеуметтанудың дамуындағы классикалық кезең: а) О.Конт әлеуметтанудың негізін салушы; ә) Г.Спенсердің әлеуметтанулық ой-пікірлері.

Әлеуметтанудың шығуының түп-тамары көне заманға ұласады. Бұдан мыңдығын жылдар бұрын грек ойшылдары әлеуметтануға қатысты мәселелермен айналысқанын байқаймыз. Платонның «Мемлекет туралы» еңбегіндегі негізгі тұжырым әлеуметтік мәселелерді сын и талдаулардан өткізіп, қоғамды жетілдіруге бағытталған саяси ұсыныстар жасау болып табылады. «Қоғам басшысынан бастап бұзылады» деп, ол зиялылардан адамгершілік тазалықты талап етеді. «Қоғамды билеудің негізгі құралы билік жасау емс, бедер». Аристотельдің пікірінше, мемлекеттің негізгі мақсаты қоғамда көптің бәріне ортақ игіліктер мен әлеуметтік әділеттілікке жену болып табылады.

Әлеуметтану ғылым ретінде өзінің даму жолында негізгі 4 - кезеңнен өтті: 1-кезең. Әлеуметтану ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың жылдарының басында қоғамдық құбылыстарды баяндау сипатында балды. Бұл кезеңде ол философиядан бөлініп шығып, қоғам, адам, осылардың дамуы туралы мәселелерді зерттеудің, түсіндірудің жаңа ғылыми, әдістемелік тұжырымдарын іздестіре баста ты. 2-кезең. Қолданбалы әлеуметтану ХХ ғасырдың жылдарын қамтиды. Бұл кезеңде әлеуметтанудың әдістемелік және әдістік аппаратын дайындау бастарды, әлеуметтану эксперименталды (практикалық) ғылымға айналды. 3-кезең. ХХ ғасырдың жылдарын қамтитын кезеңде әлеуметтануөтендегң өзінің теорияларын, алуан түрлі ой- тұжырымдарын өмірде қолдана баста ты. 4-кезең. Бүгінгі таңда әлеуметтану әлемдік шеңберде жүйелі білімге айналды. Бұл кезеңде әлеуметтану ғылымында алуан түрлі тұжырымдамалар, көптеген теориялар панда балды.

Әлеуметтану ХІХ ғасырдың жылдары өз алтына дербес ғылым болып қалыптасты. Оның негізін салушы француз оқымыстысы Огюст Конт. Ол 1839 жилы 6 томдық «Позитивтік философия курсы» аты еңбектің ескертпесі мен әлеуметтік құбылыстарға тән іргелі заңдар жиынтығын оң зерделеуге қатысты жаңа терминді пандалануға тәуекел етуге тиіспін денег болатын. Ол термин «Әлеуметтану» болатын.

О.Конт жүйесі боынша жеке адам, қоғам, жалпы адамзат өзінің дамуында міндетті түрде үш сайты дан өтеді. Бірінші теологиялық немсе жалған стыда (адамзатың панда болуынан бастап біздің заманымыздың 1300 жилына дейін) адам насосы құбылыстардың бастапқы немсе соңғы себептерін табуға тырысады. Ол «абсолюттік білімге ұмтылады». Теологиялық ойлау өз кезегінде дамудың үш кезеңінен өтеді: фетишизм, политеизм, монотеизм. Екінші метафизикалық немсе абстрактілі стыда ( ) адам насосы құбылыстардың ішкі табиғатын, олардың мән-мағынасын қалыптасуының басты амалдарын ұғынуға, абстракциялар жолымен түсінуге тырысады. Олар сын тұрғысынан өткізіліп қаралады. Бұл кезең адамның интеллектуалды дамуының ғылыми түрін, яғни позитивизмді дайындады. Ал, үшінші позитивті немсе шынайы ғылыми кезеңнің (1800 жылдан бастап) негізгі белгісі – мұнда ақыл-ой түпкі себе п термин мәндердің ақылға қонымсыз анықтамаларынан бас тартып, оның орнына заңдарды қарапайым зерттеуге, яғни «бақыланатын құбылыстар арасындағы тұрақты қатынастарға» жүгінеді.

О.Конттың ой-пікірлерін, идея сын одна әрі дамытқан ағылшын әлеуметтанушысы Герберт Спенсер ( жж.) балды. Оның әлеуметтанулық теориясы негізгі екі мәселеден тұрады. Бұл ой – пікірлер Ч. Дарвиннің биологиялық түрлердің панда болу теориясының негізі еді: 1. Қоғамды биологиялық организм ретінде қарау; 2. Әлеуметтік эволюция идеясы. Адам қоғамы тірі организме ұқсас, сондықтан оған биологиялық заңдар тән. Г.Спенсердің қоғамды организме теңестіруі қоғамды іштей үш жүйелес салаға бөлуге әкеледі. Олар: 1. Қолдаушы. 2. Материалдық игілікті қондіру көзіне негізделу. 3. Қоғамның жеке бөліктерінің арасындағы байланыс, қатынастрады анықтау.

Назарларыңызға рахмет!!