2 мамандандырылған орта мектеп Тақырыбы: «Шылым шегу және нашақорлық мәселелерін математикалық әдіспен шешу». Орындаушы: Сапарғалиева Мәдина Сатжан қызы. - презентация

1 2 мамандандырылған орта мектеп Тақырыбы: «Шылым шегу және нашақорлық мәселелерін математикалық әдіспен шешу». Орындаушы: Сапарғалиева Мәдина Сатжан қызы. Ғылыми жетекші: Қожақова Салтанат Жауынбайқызы математика пәні мұғалімі. Ақтөбе 2008 жил

2 2 мамандандырылған орта мектеп Шылым шегу және нашақорлық мәселелерін математикалық әдіспен шешу

3 Шылым шегу мен нашақорлықтың пайда болу себептері мен проблемалары. Шылым шегу бүкіләлемдік эпидемияға айналды. Жыл сайын темекіден 5 миллион, Қазақстанда адам көз жұмған. Тек шылым шеккеннің өзінен 1950 жилдан 2000 жилға дейін аралығында дамыған елдерде 60 млн адам көз жұмған. Бұл екінші дүние жүзілік соғыста қаза тапқандар сананан асып түседі. ДДСҰ-наң мәліметінше, 1 сағат ішінде әлемде шылым шегу салдарынан 560 адам көз жұмса, сонаң үшеуі – Қазақстаннаң азаматы. Жүргізілген зерттеулер бойынша мектептегі темекіге әуестену жағдайын балалар «компания үшін», «зеріккендіктен», «еркеліктен», «таңырқаушылықтан» деп түсіндіреді. Жасөспірімдердің 63% көшеде шылым шегеді, 22% подъездерде тығылып шегеді, 7% батырлықпен үйлерінде ересектердің жоқтығын пайдаланап шылым шегеді.

4 Жобанаң проблемаға байланасты мақсаты Шылым шегу – ең көп тараған әрі денсаулықты бұзатын зиянды әдеттердің бірі. Шылым шегетіндердің, шылым шекпейтіндерге қарағанда өмірі 7-15 жилға қысқа және өкпе рагінің – 90, өкпе ауруынаң – 75, жүрек ауруынаң – 25 процентінің 65 жасқа дейін өлуі шылым шегуден пайда болады. Шылым шегу – ең көп тараған әрі денсаулықты бұзатын зиянды әдеттердің бірі. Шылым шегетіндердің, шылым шекпейтіндерге қарағанда өмірі 7-15 жилға қысқа және өкпе рагінің – 90, өкпе ауруынаң – 75, жүрек ауруынаң – 25 процентінің 65 жасқа дейін өлуі шылым шегуден пайда болады. Нашақорлықтың өсуі 20-ғасырдың аяғында бүкіл адамзат алдында пайда болған және 21-ғасырға бізбен бірге шшенген маңызды және қайғылы мәселе ЖҚТБ-на алып келді. Нашақорлықтың өсуі 20-ғасырдың аяғында бүкіл адамзат алдында пайда болған және 21-ғасырға бізбен бірге шшенген маңызды және қайғылы мәселе ЖҚТБ-на алып келді. Салауатты өмір салтын қалыптастыру, «Қазақстан- 2030» стратегиясынаң басты бағыттарынаң бірі, «Бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына ену» үшін «Ізгілікті өмір салтана бет бұруға» замандастарымды шақыру жобамнаң негізгі құндылығы болып табылады. Салауатты өмір салтын қалыптастыру, «Қазақстан- 2030» стратегиясынаң басты бағыттарынаң бірі, «Бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына ену» үшін «Ізгілікті өмір салтана бет бұруға» замандастарымды шақыру жобамнаң негізгі құндылығы болып табылады.

5 Шешімдер қабылдау Оқушыларға, жасөспірімдерге өз мінез құлықтарынаң жақсы жақтарын көріп-бағалауға үйрету. Шылым шегу, нашақорлық пен жақсы мінез-құлық арасындағы байланасты сызып көрсету. Оқушыларға, жасөспірімдерге өз мінез құлықтарынаң жақсы жақтарын көріп-бағалауға үйрету. Шылым шегу, нашақорлық пен жақсы мінез-құлық арасындағы байланасты сызып көрсету. Оқушылар, жасөспірімдер назарян шылым шегу немсе шекпеу, және есіртке қолдану немсе қолданбау денег мәселеге, бұл біздің өміріміздің бір сәтінде жауап беретін маңызды тұс екендігіне аударту. Әр адамнаң таңдауға құқығы бар:шылым шегуге немсе шекпеуге, есіртке қолдану немсе қолданбауға. Алайда, біз әлі өзімізді танап, өз құндылықтарымызды бағалап үлгермеген жағдайда біздің таңдауымыз тәуелсіз болуы мүмкін емс. Тиімді шешімді тек кімсің, кім болғың келеді, кім боласың, кім болғалы тұрсың денег сауалдарға жауап тапқаннан кейін ғана жасайсың. Тек сонда ғана шылым шегудің, есірткі қолданудың сенің болашақ өміріңе және алдағы жоспарларыңа қатысы бар екендігін шешесің. Оқушылар, жасөспірімдер назарян шылым шегу немсе шекпеу, және есіртке қолдану немсе қолданбау денег мәселеге, бұл біздің өміріміздің бір сәтінде жауап беретін маңызды тұс екендігіне аударту. Әр адамнаң таңдауға құқығы бар:шылым шегуге немсе шекпеуге, есіртке қолдану немсе қолданбауға. Алайда, біз әлі өзімізді танап, өз құндылықтарымызды бағалап үлгермеген жағдайда біздің таңдауымыз тәуелсіз болуы мүмкін емс. Тиімді шешімді тек кімсің, кім болғың келеді, кім боласың, кім болғалы тұрсың денег сауалдарға жауап тапқаннан кейін ғана жасайсың. Тек сонда ғана шылым шегудің, есірткі қолданудың сенің болашақ өміріңе және алдағы жоспарларыңа қатысы бар екендігін шешесің.

6 Жоспар Кіріспе. 1. Шылым шегу. 1.1 Тарихи деректерден. 1.1 Тарихи деректерден. 1.2 Статистикаға көз жүгіртсек. 1.2 Статистикаға көз жүгіртсек. 1.3 Шылым шегудің себептері. 1.3 Шылым шегудің себептері. 1.4 Түтіннің химиялық құрамы және онаң адам ағзасына әсері. 1.4 Түтіннің химиялық құрамы және онаң адам ағзасына әсері. 1.5 Шылым туралы мистер. 1.5 Шылым туралы мистер. 1.6 Шылым шегуден қалай арылуға болады. 1.6 Шылым шегуден қалай арылуға болады. 2. Нашақорлық. 2.1 Нашақорлық туралы. 2.1 Нашақорлық туралы. 2.2 Есірткі қолдануды туындататын факторлар. 2.2 Есірткі қолдануды туындататын факторлар. 2.3 Жасөспірімдердің есірткілік затратды қолдану белгілері. 2.3 Жасөспірімдердің есірткілік затратды қолдану белгілері. 2.4 Есірткінің адам ағзасына тигізетін зияндылығы. 2.4 Есірткінің адам ағзасына тигізетін зияндылығы. 2.5 Статистика. 2.5 Статистика. 2.6 Жадыңда ұста. 2.6 Жадыңда ұста. 3. Қорытынды.

7 20 грамм (бір қорап) темекі тартылған кезде:

8 Біздің еліміздегі шылым шегушілер

9 Түрлі ақпаратты көздерінің мәліметтеріне сүйенсек, жил сайын әлемде 5 млн-ға жуық адам темекі зардабынан көз жұмады. Онкологиялық аурулардың 90% темекіден болады.

10 Сауалнама нәтижелерінің сипаттамасы

11 Темекі тартылмайтын отбасындағы шылым шегетін балалар статистикасы Сондай-ақ темекі торты латынь отбасындағы статистика

12 - Қазақстанда - Әр жил сайын млн темекі экспортқа шығарылады. Әр жил сайын млн темекі экспортқа шығарылады. Жыл сайын адам шылым шегу нәтижесінде қайтыс болады. Жыл сайын адам шылым шегу нәтижесінде қайтыс болады. Никотиннің қатерлі доза сфере сектор үшін тоқтамастан тартқан 20 темекі; Никотиннің қатерлі доза сфере сектор үшін тоқтамастан тартқан 20 темекі; Жасөспірімдер үшін 10 темекіге тең. Жасөспірімдер үшін 10 темекіге тең. 15 млн. халықтың шамамен 5 млн-ы шылым шегеді. 15 млн. халықтың шамамен 5 млн-ы шылым шегеді.

13 Қазақстанда табак өсіру үшін 4500 гектар жер бөлінді. Қазақстанда табак өсіру үшін 4500 гектар жер бөлінді. Табак өнімін 7 табак компаниясы шығарады: Табак өнімін 7 табак компаниясы шығарады: 1. Philip Morris Казахстан 2. JTI Центральная Азия 3. Gallaher Ltd 4. Reemtsma 5. CNTIEC Казахстан 6. Korea Tobacco & Ginseng Corporation 7. Imperial Tobacco International Limited Қазақстанда әр жил сайын 9000 тн табак өндіріледі. Қазақстанда әр жил сайын 9000 тн табак өндіріледі млн темекі жил сайын экспортқа шығарылады, млн темекі жил сайын экспортқа шығарылады, ал 3000 млн темекі шатен әкелінеді. ал 3000 млн темекі шатен әкелінеді.

14 ЕСІРТКІЛЕР Опийлер Психостимул яторлар Ұйқы туғызатын седативтік препарата наркотикалық әсері бар ұшатын затрат Галлюциноге ндер Өндірілген анашалар марихуана, анаша, гашиш, жереха. ЛСД, Саңырау құлақтар, РСР(пи-си- пи), Барбамил, фенобарбитал Бензин, тұрмыстық газ, ароматен ған көміртектер Кокаин, Эфедрин, Фенамин, Первитин, Экстази. Морфин, Кодеин, Героин, Метадон, Мак, Ханка.

15 Есірткі пайдаланушылардың әлеуметтік жағдайларына қарай үлес салмағы.

16 Нашақорлық она қолданатын адамнаң өзіне ғана зиянан тигізіп қоймай қоғам денсаулығына да қауіп төндіруде. Оған дәлел бүгінгі күні көбіне ғасыр дерті аталып отырған АҚТҚ/ЖҚТБ проблемасы. Қазақстан Республикасында 2008 жил наурыз айынаң 1-не 9760 ВИЧпен жұқтырғандар тіркелді, онаң ішінде 239-ы 14 жасқа дейінгі балалар. Онаң ішінде СПИДпен ауыратындары – 664, 42 - сі 14 жасқа дейінгі балалар Ауруға шалдыққандардың босым көпшлігі жас аралығындағы жастар 54,2 %. ВИЧ індетін жұқтырғандардың 75,2% - ерлер, ал 24,8% - әйелдер. Ақтөбе облысында ВИЧ жұқтырғандардың сана - 162, онаң 2-і 14 жасқа дейінгі балалар. СПИДпен ауыратына – 7, қайтқана – 6. Облыс халқынаң 100 мыңына шаққандағы таралу көрсеткіші – 20,9, 14 жасқа дейінгі балалар арасында – 1.

17 ВИЧ-жұқтырғандардың берілу жолына сәйкес бөлінуі (%)

18 ҚР облыстарында ВИЧжұқтырғандардың тіркелуі 2008 ж (9378)

19 Облыс аудандарындағы 100 мың халыққа шаққандағы аурудың көрсеткіші

20 ВИЧ-жұқтырғандардың әлеуметтік-кәсіби статусы ж.

21 Қорытынды Тек қана дәрігерлердің әңгімелері, телевизиялық репортаж дар, шығарылып жатқан әдебиеттер ғана емс, одна да басқа нақты қадамдар қажет. Мен мыналарды есептеймін: Тек қана дәрігерлердің әңгімелері, телевизиялық репортаж дар, шығарылып жатқан әдебиеттер ғана емс, одна да басқа нақты қадамдар қажет. Мен мыналарды есептеймін: Қызығушылықтар бойынша клуб тар, үйірмелер желісін Қызығушылықтар бойынша клуб тар, үйірмелер желісін кеңейту. кеңейту. Бірінші кластан бастап тәжірибелі мұғалімдер қызықтыра алтын және балаға өзінің жан-дүниесіне жақын ісімен шұғылдануға көмектесетін қосымша, міндетті үйірмелер ашуды енгізу. Бірінші кластан бастап тәжірибелі мұғалімдер қызықтыра алтын және балаға өзінің жан-дүниесіне жақын ісімен шұғылдануға көмектесетін қосымша, міндетті үйірмелер ашуды енгізу. Ата-аналар мен балалар үшін олар бірге уақыт өткізе алтындай ортақ кафелер, клуб тар қажет. Ата-аналар мен балалар үшін олар бірге уақыт өткізе алтындай ортақ кафелер, клуб тар қажет. Темекінің бағасын және салығын көтеру. Әлемдегі шылымгерлердің 48 млн. азаюы үшін темекінінің бағасын 10% көтерсе де жеткілікті. Темекінің бағасын және салығын көтеру. Әлемдегі шылымгерлердің 48 млн. азаюы үшін темекінінің бағасын 10% көтерсе де жеткілікті. Ата-аналар темекі мен есірткінің зияна туралы айтпасын және жазаламасын, тек май ғана балаларынаң қасында көбірек болсын. Ата-аналар темекі мен есірткінің зияна туралы айтпасын және жазаламасын, тек май ғана балаларынаң қасында көбірек болсын.

22 Ақпарат көздері Интернет, БАҚ. Интернет, БАҚ. Нестерова Е.Н. ВАЛЕОЛОГИЯ: Учебное пособие для студентов высших учебнах заведений. – Коломна: НОУ «Современнай Гуманитарнай Институт», Нестерова Е.Н. ВАЛЕОЛОГИЯ: Учебное пособие для студентов высших учебнах заведений. – Коломна: НОУ «Современнай Гуманитарнай Институт», Зулейха Сәрсенова. Шылым шегу. Ақтөбе қаласы, 2005 жил. Зулейха Сәрсенова. Шылым шегу. Ақтөбе қаласы, 2005 жил.

23 Алынған жобанаң формасын дәлелдеу Мен математиканаң бізді қоршаған ортамен байланасын жиі қарастырамын. Осыған байланасты, математиканаң тіптен басқа ғылымдармен байланасына ерекше қызығушылықпен мән беремін және математика мен медицинана байланастыра отырып өз жобамды дайындадым. Математикалық тілді қолдана отырып мен тақырыбым бойынша әртүрлі ақпарат көздерінен: БАҚ, интернет, аурухана қызметкерлерімен жүргізілген әңгімелерден, «Салауатты өмір салты», «ЖҚТБ» орталықтарынан алынған мәліметтерді көрнекі түрде ұсынуға талпындым.

24 Менің жобам математика, биология пәні мұғалімдері және әр сынап жетекшілері тәрбиенің кешенді бағдарламаларына арналған сабақтарда қолдануға негізделген.