М өхә мм ә т М әһ диев һә м аны ң хатыны Лилия М өхә мм ә т М әһ диев һә м аны ң улы Иск ә нд ә р. 1987

Без – кырык беренче ел балалары (1968) Солдатлар (1972) Бәхилләшү (1990) Кеше китә-җыры кала (1978) Торналар төшкән җирдә (1978)

Кеше кит ә - җ ыры кала, дил ә р, Бер җ ыр калсын ә ле безд ә н д ә. Ул җ ыр җ анга шатлык булып керсен, Кояш булып калсын й ө зл ә рг ә.

Кеше кит ә – җ ыры кала повестенда М. М әһ диев шау-шулы, ыгы-зыгылы тормышны сур ә тл әү д ә га җә еп осталыкка иреш ә. Мондый кис ә кл ә рд ә к ү перт ү, с ү з уйнату, шартлылык ө стенлек ит ә. Ирл ә рне сугышка, к ү бесен ү лемг ә озату вакыйгасын язучы искиткеч ма һ ирлык, м әң гег ә к үң елд ә сакланырлык итеп фа җ игане ң олылыгын иск ә ртеп уза.... Тальян, ш ө лдер тавышына эт заты чыдый алмый. Койрыкларын җ ирг ә тер ә п утыралар да капка т ө бенн ә н китмич ә ген ә к ү кк ә карап елыйлар. Бу тавыш к үң елл ә рг ә шом сала. Н ә рс ә дер бар, д ө ньяны ң кай т ө шенд ә дер гаделсезлек бар... Эт к үң еле сизгер, ул зр ә г ә ген ә алай шы ң шымый... Чыннан да, бу сугыш диг ә нн ә ре ә лл ә нинди куркыныч н ә рс ә ик ә н! Хатын-кыз елаша башлады, атлар тыпырчынды...

Ил өстенә килгән фаҗига – 1941 – 1945 нче еллар сугышы – кешеләрне кыл икегә бүлә. Берәүләр илбасарларны шәхси дошманнары итеп күреп, фронтка ыргылалар. Шаяхмәт карт кебек өлкән буын, хатын-кыз, бала- чага җаннарын фида кылып тырышалар, сугышчыларга азык-төлек, җылы киемнәр озаталар. Алары – күпчелек. Һәр кеше үзенә бәяне гамәли эше буенча ала.

Авыл тормышы М ә х ә бб ә т Сугыш. Дезертирлык Колхозлашу Хатын-кыз батырлыгы