Скачать презентацию
Идет загрузка презентации. Пожалуйста, подождите
Презентация была опубликована 5 лет назад пользователемДолаана Очур-оол
1 Теве-Хая ортумкак школазы Т олевилел: «Согунанын эм шынары» 1 «Б» класстын оореникчизи Саая Мергенмаанын шинчилел ажылы Удуртукчу башкызы: Монгуш П. Ч.
2 Сорулгазы: Согуна дугайында шинчилээр. Согуна семге ажыглаарындан ангыда, эм кылдыр база ажыглаар деп билип алыр.
3 Планы: Согунанын тывылган чылы. Чер сегуназынын озуп тура чемлери. Согунанын ажык-дузазы.
4 Толевилелдин кактуалдыы: Бистин ынкак чурттувус-байкал чардаш оран Тыва. Оон тайгаларында янзы-буру эм оъттар хой. Ынчангаш кижи бурузу чурттун,оон байлаан кадагалап, камгалаары – албан -хулээлгевис-тир.
5 Тывызык Тозан том кайт тоннугбай, Тонан уступ аппварга, Ыгладыптар хоктугбей.
6 Шулук Боду чайгаар озуп унген Бойдузувус хайыразы. Кустун ойу чедип кээрге Казып алыр сегунавыс. Аъш-семге холоп варга, Айдызап кээр чагой чыттыг. Эм оът болур шынарларлыг Элбек унген сегунаны камнаалынар!
7 Согунанын тывылган чылы: Эн балтай она аян-чорукчу Г. Стеллер 1736 дылда артем ажылынга бижээн. Г. Стеллер
8 Чер сегуназынын озуп тура чемлери: * Мурнуу Сибирьде Алтайдан Бурятияга чедер унген. *Тывада Каа-Хем, Кунгуртуг, Монгун-Тайга девискээринде бедик дагларнын элезиннелчек чемлеринде унген.
9 Согунанын ажык-дузазы: Согуна нога аймаанга хамааржыр. Ону тарып остуруп тура. Оон ангыда чем сегуназы база тура. Июнь тончузунде чечектелир, чечээнин она как-сарыг. Кузун бир чечеткин мун чедер урезиннер бежар. Чер сегуназы артем ёзугаар Алтай сегуна (Лук Алтайский) деп адан.
10 Тывалар сегунаны эът- быдаага, маныч, буузага холуур. Чер сегуназы ужин-шойунду арыглаар, чодурген, сока дунган кижинге эмбол ур. Чер сегуназынын химик тик тургузуу шинчилеттинмээн. Тайга сегуназы огород сегуназындан ажыг, семге холуурга чедингир. Согунанын чулуун думчукче дамдыладыр. Тынышка база ики. Кулкак аарыырга сегунаны чингеледир кескеш, кулкактын удунче суггарга икижир бэр. Чодуруп тура уеде сегунанын ол бодун чиирге ики. Боостаа аарыырынга удар дузалыг.
11 Туннел сос: Тывавыстын магаданчыг байкал чемлерин кадагалап, оларны урегдевейн, эм-унуштеривисти камгалап чоруулунар деп силерни КЫЙГЫРДЫМ!
12 Кичээнгейлиг дыннаанынар дээш, четтирдим! Байырлыг!
Еще похожие презентации в нашем архиве:
© 2024 MyShared Inc.
All rights reserved.